Siz koltuğunuzda rahatça uyuyun, dişleriniz tedavi edilsin…

Dr. Emel Özveren
Dr. Uğur Meriç
Diş hekimi koltuğuna oturmak hemen herkes için adeta bir kabusa dönüşüyor. Sırf bu yüzden günlerce ağrı çekmeyi, hatta dişimizi kaybetmeyi bile göze alabiliyoruz. İşte bu noktada artık ‘sedasyon’ yöntemi devreye giriyor ve siz diş hekimi koltuğunda bilinciniz kaybolmadan derin uykuya dalarken, tek seansta, hiçbir ağrı sızı hissetmeden pek çok dişinizin tedavisine imkan tanıyor!

Diş hekimi koltuğuna oturmak sadece çocuklar değil, aynı zamanda biz yetişkinler için de adeta kabusa dönüşüyor. İşlem sırasında hissettiğimiz ağrılar, hoşlanmadığımız metal sesini duymamız veya ağzımızın içine yerleştirilen aletler nedeniyle gelişen bulantı yüzünden dakikalar bir türlü geçmek bilmiyor. Sırf bu olumsuzluklarla karşılaşmamak için günlerce ağrı çekmeyi, hatta dişlerimizi kaybetmeyi bile göze alabiliyoruz. Oysa başta Almanya olmak üzere Fransa ve Belçika gibi birçok ülkede uygulanan ve “bilinç kaybolmadan derin uykuya dalmak” olarak tanımlanan ‘sedasyon’ ile diş tedavisinde tüm bu sorunlar ortadan kalkıyor ve tek seansta birçok dişe işlem yapmak mümkün olabiliyor!
Sedasyon nedir?
Sedasyon, bazı ilaçlarla, hastanın bilinci kaybolmaksızın oluşturulan derin uyku halidir. Uygulanacak olan işleme göre, derecesi yüzeyselden derine doğru ayarlanabiliyor. İlaçlar erişkinlerde damar içine uygulanırken, çocuklarda ise şurup olarak, makattan veya burundan olmak üzere 3 şekilde veriliyor. Uzman ellerde uygulandığı takdirde bu yöntemin hemen hiçbir yan etkisi bulunmuyor. Üstelik genel anesteziden sonra yaşanan mide bulantısı, öksürük ve halsizlik gibi yakınmalar sedasyonda görülmüyor. Genel anestezi ile sedasyonun tek farkı ise; solunumun durup, durmaması oluyor. Genel anestezide solunum durduğu için hastanın makineye bağlanıp, solunumunun dışarıdan yapılması gerekiyor. Sedasyonda ise bu tip durumlar yaşanmıyor. Ancak yine de sedasyon işleminin yaptırılacağı yerin tam teşekküllü bir hastane olmasında fayda vardır. Çünkü sedasyonun tek bir riski var; o da dozu ayarlayamazsanız solunumun durması. Ancak tam teşekküllü bir hastanede yapıldığında bu sorun ortadan kalkıyor ve konusunda uzman ekip hastaya hemen müdahale edebiliyor.
Tek seansta birçok dişin tedavisi yapılabiliyor
‘Sedasyon ile diş tedavisinde’, hastanın erişkin ise damar yoluyla, çocuksa diğer yöntemlerle uygulanan ilaç ile uyuması sağlanıyor. Ardından hasta diş hekimi koltuğunda bilinci açık halde uyurken, diş hekimi de dişlerin tedavisini uygulamaya başlıyor.
Hasta işlem süresince derin bir uyku halinde olsa da bilinci açık olduğu için diş hekiminden aldığı sözlü komutları yerine getirebiliyor. Örneğin ağzını açması istendiğinden bunu kolayca yapabiliyor. Bu sayede diş kaplama, dolgu veya çekim işlemleri hiçbir sorun yaşanmadan yapılabiliyor. Rutin olarak uygulanan tedavide hastanın dayanma kapasitesine doğrultusunda maksimum 4-5 diş üzerinde işlem yapılabilir. Bunun aksine ‘sedasyon’ uygulandığında tek seansta 10 dişin tedavisi bile mümkün olabiliyor. Çünkü hasta bilinci açık halde uyurken ağrı çekmek, hoşlanmadığı sesleri duymak gibi hiçbir sorun yaşamadığı için diş hekimi koltuğunda uzun süre kalabiliyor.
30 Dakikada günlük hayata dönmek mümkün
Diş tedavisinden sonra hasta aynı birimde yer alan bir odada uygulanan sedasyon düzeyine göre 30 dakika ile 2 saat arasında dinlenmeye alınır. İşlemin hemen ardından hastaya araba kullanmamasını ve efor gerektirecek işlerden uzak durmasını tavsiye ediyoruz. Bunların dışında gün içinde rutin işlerini uygulamasında ise hiçbir sakınca yok.
Çocukların ‘Diş Hekimi’ fobisi ölüyor
Yapılan araştırmalara göre; ülkemizde farklı yaş grubundaki çocukların yüzde 80-90’ı diş hekiminden korkuyor. Bunun en önemli nedeni ise başka bir sağlık sorunu nedeniyle hastanede tedavi gören çocuğun karşısında beyaz önlük giymiş diş hekimini gördüğünde aynı sorunları tekrar yaşayacağını düşünmesi. Diğer önemli bir neden ise diş tedavisinin kimi zaman zor ve ağrılı olması. Sedasyonla diş tedavisinin özellikle diş hekimi koltuğuna oturmaktan korkan çocuklarda büyük yarar sağlanıyor. Sedasyonla diş tedavisinde çocuk acı çekmediği ve ağrı hissetmediği için bu süreci çok rahat atlatıyor. Bu sayede çocuklarda ‘diş hekimi’ fobisinin de önüne geçiliyor.


Sedasyonun avantajları neler?
Minimum sürede maksimum işlem yapılabilmesini sağlıyor. Örneğin diş protez tedavisinde tek bir seansta 10 dişin kesilme işlemi tamamlanabiliyor. Ağrı eşiğini yükselterek işlem sırasında ağrı hissedilmesini önlüyor. İhtiyaç duyulduğu takdirde ağrı kesici ilaç uygulanmasına imkan tanıyor. Başı aniden hareket ettirme gibi istenmeyen reflekslerin önlenmesi sayesinde hekime son derece rahat bir çalışma ortamı sağlıyor. Diş tedavisi sırasında bulantı sorunu yaşayan veya metal sesinden rahatsız olan hastaların bu süreci hiçbir sıkıntı yaşamadan geçirmesini mümkün kılıyor.