Vitaminler, vücudun normal işlevlerini sürdürebilmesi için gereken, çoğunlukla vücutta üretilemeyen, bu nedenle dışardan alınması gereken maddelerdir.

Her yaş için vitamin gereklidir. Ancak sorun bu vitaminin hangi kaynaklardan elde edileceğidir. Aslında vitaminler o kadar farklı gıdalarda bulunurlar ki, dengeli bir beslenme düzeniyle vitamin gereksinimini gıdalardan karşılayabiliriz. Ancak çocuklar söz konusu olduğunda, anne babaların çok iyi bildiği gibi, dengeli beslenme bazen pek kolay olmuyor.
Bazı çocuklar çok iştahsızdır, bazıları çok seçicidir. Bir kısmı da kötü beslenme sonucunda yeterli büyümeyi gösteremeyip akranlarından geri kalırlar. Böyle çocuklar için, çocuk doktorunun önerisi doğrultusunda takviye vitamin, şurup veya tabletleri kullanmak gerekli olabilir. Ancak, vitamin takviyelerinin de ilaç olduğunu, her ilaç gibi gelişigüzel kullanılmaması gerektiğini, aşırısının zararlı olacağını unutmamak gerekir. Özellikle yağda eriyen vitaminler ( A, D, E ve K vitaminleri ) ihtiyaçtan fazla alınırsa, vücutta depolanmakta ve sorunlara yol açmaktadırlar.
A vitamini, normal büyüme, cilt sağlığı, göz sağlığı ( özellikle gece görme ve renkli görme ), doku onarımı ve enfeksiyonlara karşı direnç sağlamada gereklidir. Sarı-turuncu renkli meyve ve sebzelerde ( havuç, kayısı, kabak, şeftali gibi ), balık, yumurta, süt ürünleri, kırmızı et, ıspanak, brokoli, roka gibi yeşil sebzelerde bulunur.
B grubu vitaminler, vücutta çeşitli metabolik süreçlerde yer alırlar, kanımızdaki alyuvarların yapımı için gereklidirler. Et, tavuk, balık, süt, yumurta, tam( kepeği ayrılmamış) tahıllarda, kuru baklagillerde, ıspanak, brokoli gibi sebzelerde bulunurlar.
C vitamini, bağ dokusu, kaslar ve cilt sağlığı için gereklidir. Yara iyileşmesini hızlandırır, enfeksiyonlara karşı direnç kazandırır. Turunçgiller, kivi, çilek gibi meyvelerde, domates, brokoli, ıspanak, brüksel lahanası, biber gibi sebzelerde bulunur.
D vitamini, vücuda kalsiyum ve fosfor emilimini sağlar, kemik ve dişlerimizin sağlığı için gereklidir. Yumurta sarısı, süt ve süt ürünleri, balık yağında bulunur. Güneş ışığı yardımıyla cildimizde de D vitamini üretilebilir. Ancak son yıllarda, güneşin uzun dönemdeki zararları göz önüne alınarak korunmaya önem verilmekte, D vitaminini güneşten değil gıdalardan almak önerilmektedir.
E vitamini vücudumuzu zararlı kimyasallara, toksik maddelere karşı korur, bağışıklık sistemini güçlendirir. Tam tahıllarda, bitkisel yağlarda, ay çekirdeği, fıstık gibi kuru yemişlerde, ıspanak, brokoli gibi yeşil sebzelerde bulunur.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Dr. Nilüfer Toprakçı