Nitrat zehirlenmesi nedir?

Nitrit ve nitrat maddeleri, insan sağlığı için ciddi tehlikeler taşıyor. Süt çocuklarında vücut ağırlığının her kilosu için 5 mg nitrit alınması halinde zehirlenme görülebiliyor.
Sebzelerdeki yüksek nitrat düzeyi, özellikle bebeklerde nitrat zehirlenmesine neden olabiliyor. Nitratın doğrudan zehir etkisi yok, ancak, insan ve geviş getiren hayvanların sindirim sisteminde bakteriler tarafından nitrite indirginmesi nedeniyle zehirlenme oluyor. Nitrat, kan tarafından absorbe edilerek hemoglobin demirini oksitliyor, böylece oksijen taşınamıyor.
Sebzelerin yetiştirildikleri arazi, yağış durumu ve toprağa ve verilen gübre miktarına göre, nitrit ve nitrat kalıntısı miktarı değişiyor.
Nitrat zehirlenmesi günümüzde çok sık rastlanan bir durum değil. Ancak yine de bilmekte ve tedbirli olmakta fayda var. Nitrat zehirlenmesi bebeklerde "Mavi bebek sendromu" adlı bir etki yaratabileceği söyleniyor.
Hangi yiyeceklerde nitrat olabilir?

Nitrat genelde kök sebzelerde ve yeşil yapraklı yiyeceklerde bulunuyor. Bu yiyeceklerdeki nitrat seviyesi ise sebzenin yetiştiği toprağa, iklime ve kullanılan gübreye göre değişiyor.
Havuç,lahana, brokoli, ıspanak, pancar, şalgam, karalahana gibi yiyecekler kesinlikle 3 aydan küçük bebeklere verilmemeli. Eğer verilirse nitrat zehirlenmesine neden olabilir.
Hangi bebekler için nitrat tehlikeli?

Bu yiyecekler 3 aylık civarındaki bebeklere kesinlikle verilmezken 6 aydan önce de kullanılmamalı.
Çoğunlukla 6 aydan sonra bebeklerin mide yapıları bu yiyeceklerin içindeki bakteriler ve nitrat seviyeleri ile baş edebilecek kadar gelişmiş oluyor.
Yetişkinlerin mide yapısı sebzelerdeki nitratla baş etmeye müsait. Ancak kimi zaman bebekler için bu mümkün olamıyor ve o zaman "mavi bebek sendromu"yaşanıyor.
Nitrat zehirlenmesinin belirtileri neler?

Bu sendromun en net belirtisi, ağız ve göz çevresindeki mavilik. Bunun görüldüğü bir bebek en kısa zamanda bir doktora gösterilmeli. Nitrat zehirlenmesi tedavi edilebilen bir süreç.
Ne yapmalı?

Bebeğinizin yiyeceklerde nitrat almasını engellemek istiyorsanız, nitrat içeren sebzelerin haşlama suyunu mamalarında kullanmayın. Onları ayrı haşlayıp, haşlama suyunu da dökün. Çünkü haşlama sırasında sebzedeki nitratın büyük bir kısmı suyuna geçiyor. Bu sayede bir önlem almış olursunuz.