* Etkili anne-baba olmak sabır gerektirir ve bu nedenle hemen sorunu anlayıp çözebilmeyi kendinizden beklemeyin.
* Her şeyden önce onu dinleyin. Dinlendiğini anlayan çocuk kendini size daha iyi ifade eder ve aranızdaki bağ güçlenir.
* Onu anladıktan sonra samimi bir şekilde onu anladığınızı belirtin ve özellikle neler hissettiği üzerine konuşun.
* Göz kontağı kurarak, gülümseyerek dinlediğinizi beden dilinizle de ona hissettirin. Unutmayın önemli olan onun kendini ifade etmesini sağlamamızdır.
* Tercihler arasında kaldığı durumlarda seçme hürriyeti tanıyın ve seçtiği tercihe saygılı olun. Kiminle arkadaş olacağına, hangi oyuncağı ile oynayacağına, parkta salıncağa mı yoksa kaydırağa mı bineceğine kendisinin karar vermesini teşvik edin.
* Çocuğun hatalarını dile getirmek yerine güçlü yönlerini dile getirin. Hatalarını onu incitmeden, dilinize pelesenk etmeden çözmeye çalışın.
* Ona güvendiğinizi ona yansıtmayı ihmal etmeyin. Tıpkı güvende sevgi gibi ifade edildikçe pekişen bir duygudur.
* Çocuğun kendi yaşam alanına, bedenine saygı gösterin. İstemediğinde odasına girmeyin, zorla öpmeyin. Böylelikle çocuk sınırlarını korumayı ve karşıdaki kişinin sınırlarına girmesine engel olmayı öğrenir.
* Çocuk için oyundan belkide daha önemli olan şey oyun arkadaşıdır. Bu nedenle onunla oyunlar oynayın, bu hem onun gelişimine katkı sağlar hemde sizin onu anlamanıza yardımcı olur.
* Duygularını anlamaya çalışın ve bu süreçte onu yargılamayın. Yargı hissi yarattığınız anda çocuk size kendini kapatacaktır ve koyduğu sınırı geçmemeniz için direnecektir. Bu direnç sizin onu anlamanıza engel olur. Canı acıdığı için ağlayan bir çocuğa ” ağlama şimdi geçer” demek yerine ” en çok neresi acıyor, çok mu acıdı canın” demek onu anlamanız ve size kendisini anlatması için daha uygun cümlelerdir.
* Çocuğun kendini eksik hissettiği alanlarda ”önemli değil bunu yapmasan da olur” demektense onu teşvik edici cümleler kullanın.
* Çocuğunuzu başkaları ile karşılaştırmayın bu aranızda ki iletişime çok büyük sekteye uğratır. Çocuk sizin tarafınızdan anlaşılmak isterken onu kıyaslamanız hem size hem kendine güvenini zedeler.
* Tutamayacağınız sözleri vermeyin, aranızdaki güveni zedelemeyin. Bu durumda onu anlamanız çok zorlaşır.
*Sakinliğinizi kaybetmeyin, kendinizi çok sıkışmış hissettiyseniz küçük bir mola verin. Onunla iletişim kurarken aceleci olmayın çünkü bazen onun gerçek duygusu ayrıntıdadır.
* Çocuğun davranışlarında değişiklik yapmasını isterken bunu onu utandıracak şekilde yaptırmayın. Zaman, sabır, uygun dil kullanın.
Mehmet Murat Altan
Psikolojik Danışman