Uzun bir süredir hükümetin deyimiyle “türbülansa” giren çözüm süreci açısından dün kritik bir gündü.
Hükümet ile HDP arasında geçen hafta yeniden başlayan temasların ardından dün süreci yöneten isimlerden Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, HDP’nin İmralı heyetini oluşturan grup başkanvekilleri Pervin Buldan, İdris Baluken ve HDP milletvekili Sırrı Süreyya Önder ile bir araya geldi.
Aldığımız bilgilere göre, görüşmede Kobani sürecinden bu yana yaşananlar bütün yönleriyle masaya yatırıldı.
Buldan, “birkaç görüşme daha yapma” kararıyla sonlanan görüşmenin ardından “Çok olumlu bir görüşme olduğunu ifade etmek isterim. Bir iki görüşmeyle birlikte bu görüşmeleri taçlandırmak, bu şekilde yürütmek gerekiyor. İmralı’ya gitmeden önce bu görüşmeler yapılacak. Adaya gidiş tarihinin netleşmemesinin sebebi de bu. Birbirimizi anlamak ve yol almak açısından çok faydalı oldu” dedi.

3 kritik konu
Buldan, görüşme öncesinde sürekli gündeme gelen 3 kritik konuda alınan kararlar için de şu yorumları yaptı:
* İmralı heyetinin genişletilmesi: Bu görüşmeden ve yapılacak görüşmelerden sonra İmralı’ya daha geniş bir heyetin gitmesinin önünde bir engel olmadığını söyleyebiliriz. Heyetin genişletilmesi konusunda bir görüş ayrılığı ya da sıkıntı gözükmüyor.
* 3. Göz: İzleme Kurulu’nun kurulması konusunda bir mutabakat söz konusu. Buna 3. Göz, Hakem Heyeti ya da İzleme Komisyonu da diyebiliriz. Adı ne olursa olsun, sürecin başından beri böyle bir heyete ihtiyaç olduğunu söylüyoruz. Bunun katkıları olacaktır. 1,5-2 yıl içerisinde birçok defa süreçle ilgili olumsuz durumla karşı karşıya kaldık. İşte böyle dönemlerde özellikle bu komisyonun devreye girmesi, sürece pozitif bir katkı sağlayacaktır. 15-16 kişiden oluşacak bir komisyonun yeterli olacağı düşüncesindeyiz. Çok fazla olması da zaten çok doğru değil. Bir sürü karmaşaya neden olacak bir sayı olmasını istemiyoruz. Toplumda sözü dinlenen, karşılığı olan, barış sürecine katkı sağlayacak insanlardan oluşmasını arzu ediyoruz. Biz önerilerimizi yaptık. Herhalde hükümetin de belirlediği isimler vardır. Kurulmadan önce ortak bir toplantıyla komisyonun kimlerden oluşacağını netleştirebiliriz. Ama kadınların da olduğu, hiçbir siyasi bağı olmayan isimlerden kurulması konusunda mutabakat var. Milletvekili ya da siyasi parti temsilcisi olmayacaklar. Aydın, yazar, akademisyen, sanatçılar olabilir.
* Beş mahkûm geliyor: Sayın Öcalan’ın yanında, İmralı’da bulunan beş mahkum arkadaşın değiştirilmesi konusunda uzun süredir beklenti vardı. Bu beş arkadaşın gidip yeni isimlerin gelmesi konusunda görüş alışverişi oldu. Kısa süre içinde İmralı’da bu konuda bir değişikliği bekliyoruz.

Görüşmenin perde arkası
Akdoğan ile HDP heyeti arasında bu üç başlık dışında, genel problemler ve sürecin bundan sonraki aşamaları, farklı komisyonların devreye sokulması, İmralı’ya farklı heyetlerin gitmesi, karşılıklı yapılan yıkıcı açıklamalar gibi konuların da konuşulduğu ifade ediliyor.
Aldığımız bilgilere göre, İmralı heyetinde mevcut üç ismin yanına Kürt siyasi hareketi açısından sembolik önemi bulunan Hatip Dicle ile Demokratik Özgür Kadın Hareketi temsilcisi Ceylan Bağrıyanık’ın eklenmesi bekleniyor.
İzleme Kurulu’nun da Bakanlar Kurulu’nun çalışma esaslarını yayınladığı Çözüm Kurulu kapsamında faaliyet göstereceği kaydediliyor. Bu kapsamda hareket ederse, kurul, Çözüm Kurulu’na bağlı komisyonlardan birinin alt komisyonu olarak düzenlenecek. İmralı’ya ve Kandil’e gidip gelebilecek, tüm aktörlerle görüşebilecek, kritik anlarda devreye girecek. İHD Başkanı Öztürk Türkyılmaz, akademisyen Mithat Sancar ile Akil İnsanlar Heyeti’nden bazı isimlerin bu kurulda olabileceği belirtiliyor.
Öcalan’ın yanındaki beş mahkumun değişmesi de birden çok amaç taşıyor. Öncelikle Öcalan’ın, fikir alışverişinde bulunabileceği isimleri yanında istediği biliniyor. Aynı zamanda yeni gelecek isimlerin Öcalan açısından süreçle ilgili “sekreterya” görevini de yürütebileceği ifade ediliyor. İmralı’ya, PKK’nın cezaevi sorumlularından Nasrullah Kuran, Ömer Hayri Konar gibi isimlerin nakledilebileceği iddia edildi. Bu isimlerden bazılarını Öcalan’ın bizzat talep ettiği ifade ediliyor.

Eylemsizlik çağrısı
HDP’nin adaya gitmesinin ardından Öcalan’ın, hem PKK’ya, hem bağlantılı gençlik yapılanmasına “eylemsizlik” konusunda kararlı mesajlar iletmesi, bu tip eylemlerin mutlak sonlandırılması talimatı vermesi bekleniyor. Müzakereye evrilmesi hedeflenen sürecin ilerleyen aşamalarda eylemsizlik ve kamu düzeni sağlanır, kurulan mekanizmalar da istenildiği gibi çalışırsa, PKK’lıların silah bırakması, dağdan iniş ve sivil hayata geçiş gibi aşamalar masaya gelebilecek. Bu konuda, önümüzdeki yıl Nevruz’a kadar yol alınması hedefleniyor.
Akdoğan: Diyaloğu kaybetmemek lazım
Akdoğan’ın da özellikle HDP’lilere, “kamu düzeninin mutlak sağlanması” konusunda net mesajlar verdiği görüşmede çarpıcı değerlendirmeler yaptığı bildirildi.
HDP’lilerden hemen sonra gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin ve yönetim kurulu üyelerini kabul eden Akdoğan’ın, görüşmeyle ilgili olarak, “Spesifik kararlar alınmadı, ancak bazı başlıklarda yeniden görüşülecek. Yaşanan olumlu ve olumsuz şeylerden ders çıkarmak lazım. Kobani’yi bahane edip yol kesme, yakıp yıkma olayları oldu. Ancak ilk kez bölge halkında bu nedenle oluşan tepkiler var. Süreci türbülansa sokan bu olaylara tepki gösterildi. İlk defa bir kamuoyu oluştu. Bu tepki, diğerlerine çıkmaz sokakta olduklarını gösterdi. Bu işin zemini diyalogdan geçer. Diyaloğu kaybetmemek lazım. Zaman zaman sıkıntılar yaşanabilir. Zaman zaman şartlar zorlayabilir vs. ama bunu diyalogla çözmek önemlidir. İkincisi de eylemsizlik kanallarını hayata geçirmek gerekir. Bunun üzerine süreç inşaa edilecek, tren raya oturtulacak. Bundan sonra teknik mevzuları değerlendireceğiz. Görüşmenin yapılması başlı başına önemli. Diyalog kanallarının açılmış olması önemli. Başbakanımız döndükten sonra da diğer konuları değerlendireceğiz.”