Gebelik zehirlenmesi; düşüğe, erken doğuma ve en önemlisi anne bebek ölümlerine neden oluyor.

Özellikle gebelik boyunca dinlenme fırsatı olmayan ve çok çalışan anne adaylarında ortaya çıkabilen bu durumla ilgili bilinmesi gerekenleri Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Başak Sel anlattı.
Gebelik zehirlenmesi (preeklampsi), sadece gebeliğe bağlı ortaya çıkan, doğumdan kısa bir süre sonra düzelen ve nedeni tam olarak bilinemeyen bir hastalık. İdrarda protein kaybı ile başlayan gebelik zehirlenmesi, normalde damarların içinde bulunması gereken sıvının, damar dışına çıkmasıyla, eller ve bacakların şişmesine yol açar. Devamında anne adayının tansiyon seviyesi zamanla yükselmeye başlar. Bu durumda gebelikte en sık rastlanılan problem olan hipertansiyon da görülebilir. Hipertansiyon tüm gebeliklerin yüzde 12-15'inde görülür ve bunun da yaklaşık yüzde 70'indeki neden preeklampsidir.
Çok çalışan anne adayları risk grubu
Gebelik zehirlenmesi, 18 yaş altı ve 30 yaş üzerindeki gebeliklerde, ikiz gebelikler gibi çoğul gebeliklerde, bebeğin suyunun fazla olduğu durumlarda, kan şekeri yüksekliği olan şeker hastalığı ve kronik yüksek tansiyon sorunu olan gebelerde daha sık ortaya çıkar. Özellikle gebeliği boyunca dinlenme fırsatı olmayan ve çok çalışan anne adaylarında da ortaya çıkma riski yüksektir.
Tedavide erken tanı önemli
Preeklampside önemli olan tanının erkenden konması ve sınıflandırmanın doğru yapılmasıdır. Gebelik zehirlenmesi, erken dönemde fark edildiğinde tedavisi mümkün olan, geç dönemde ise anne adayının ve/veya bebeğin hayatını kaybetmesine neden olan ciddi bir hastalıktır. Doğru sınıflandırma ile idrarda protein kaybının miktarına ve annenin tansiyon ölçümlerine dayanarak hafif, orta ve ağır preeklampsi ayrımı yapılır.
Gebelik zehirlenmesinde iki grup vardır
Hafif preeklampsi grubunda sık poliklinik kontrolleri ile ayakta takip önerilirken, orta preeklampsi grubu hastane şartlarında izlenmesi gereken ve her an ağır preeklampsi grubuna geçebilecek olan hastalardır. Özellikle ağır preeklampsi grubunda gebelik haftası ne olursa olsun doğum planlanır. Aksi halde anne ve bebek ölümlerini engellemek mümkün değildir.
Hafif preeklampsi grubunda anneye gerekli eğitim verilerek evde kendi kendine izlemesi sağlanır. Tansiyon ölçümleri ile idrarda protein testinin belli aralıklarla yapılmalı ve diğer klinik durumlar hakkında yeterli bilgilendirilmesi ile durumda ağırlaşma olduğunda hastaneye başvurması istenmelidir. Fiziksel aktivitesinin kısıtlanması yani hastanın dinlenmesinin şart olduğu anlatılmalıdır.
Orta preeklampsi grubu ise, mutlaka hastane şartlarında izlenmeli ve her an ağır preeklampsi haline dönüşebileceği akılda tutulmalıdır. Bebeğin akciğer gelişimi açısından uygun haftaya ulaşıldığında (34.hafta ve üzeri) en erken zamanda doğum planlanmalıdır. Orta ve ağır preklampsi grubunda terme (son gebelik haftalarına) kadar ulaşılması preeklampsinin yapısı açısından zaten mümkün değildir.