Dokumacılık Nasıl Yapılır?
 

http://cdn.nasilkolay.com/static/KS5...ir_646x340.jpg
Kumaş, döşemelik, halı, kilim, keçe gibi ürünler üretmek için kullanılan çeşitli teknekileri ve türleri bulunan, günümüzde ticareti de yapılan el sanatına dokumacılık denir. En çok kullanılan hammaddesi yündür. Kıl, tiftik, kenevir ve ipek de hammadde olarak kullanılır.
Dokumacılık Türk kültürünün çok eski zamanlardan beri bir parçasıdır. Anadolu Selçuklu Devleti zamanında Anadoluda Türkler tarafından kullanılmaya başlanmış, Osmanlı İmparatorluğu ile birlikte hemen her yerde kullanılan bir el sanatı haline gelmiştir. Dokumacılık 18. yüzyılda dokuma makinalarının yapımına kadar el dokuma tezgazları ile yapılmıştır. Günümüzde hala el sanatı olarak dokuma tezgazları da kullanılmaktadır. Makinalaşma ile dokuma sanayi de büyümüş, dokuma makinalarının bulunduğu tekstil fabrikaları kurulmuştur. Dokumacılık yapım ve yapım aşamasında kullanılan araçların türlerine göre üç gruba ayrılmıştır.
1- Mekik Dokumalar
Mekik dokumalar kumaş,peşkir,yağlık gibi çeşitleri olan dokumalardır. Genellikle Türk kadınları evlerinde ev,çarşı,saray dokumalarını oluşturmak için bu tekniği kullanırlardı. Siirt battaniyesi ve kolonlar da bu teknikle oluşturulmaktadır.
2- Kirkitli Dokumalar
Kirkitli dokuma tekniği kendi içerisinde;kirkitli düz dokuma ve kirkitli halı dokuma olmak üzere ikiye ayrılır. Kirkitli düz dokuma ile kilim, cicim gibi ürünler elde edilir. Kirkitli halı dokuma ise adından da anlaşılacağı üzere halı üretmek için kullanılan dokuma tekniğidir. Kirkitli halı dokuma tekniğinde, Türk düğümü ve İran düğümü kullanılmaktadır.
3- Mekiksiz Dokumalar
Modern dokuma tezgazlarıyla yapılan dokumalardır. Bu tezgazlarda dakikada sekizyüz atkı atılabilmektedir. Üretilen ürünün eni dört metreyi bulabilmekte ve tezgahların kontrolü tamamen bilgisayarlara bağlı olarak yapılabilmektedir. Yani insan gücünün çok az gerekli olduğu bu tezgarlar ticari olarak kullanılmaktadır.
Dokuma Tezgah Tipleri
Yer tezgahı, halı dokuma tezgahı, masa tezgahı, kirkitli; dokuma tezgahlarından bir kısmıdır. İki adet pedaldan oluşan, mekiğin el yardımı ile atılmasıyla dokuma yapılan kamçısız tezgahlar, kamçılı tezgahlar, armürlü ve jakarlı tezgahlar da mekikli dokuma tezgahları örnekleri arasında verilebilir.
Dokuma Sanatında Sık Kullanılan Motif ve Figürler
1-Hayvan Motifleri

• Koç boynuzu: doğurganlık, kahramanlık, güç temsilidir.
• Kuş(mutluluk,keyif,sevgi temsilidir)
• Akrep(Şeytanın ruhunu temsilen yapılır, amaç ondan korunmak)
• Yılan(ölümsüzlüğün,zehir-panzehir ilişkisinin temsili)
• Kartal( Güç,kudret,devlet egemenliğinin temsilidir)
• Ejderha(hazinelerin koruyucusu, bahar yağmurlarını getiren temsili varlıktır)
• Kurt( Yol gösterici, ışık ve aydınlık temsilidir)

2- Bitki Motifleri

• Pıtrak: kötü bakışlardan korunmak için yapılır.
• Hayat ağacı: sonsuzluğun sembolüdür.

3- Geometrik Motifler
Baklava dilimi,artı, çengel ve haç dokumalarda kullanılan geometrik motiflerden bazılarıdır.
4- Sembolik Motifler

• Eli belinde: doğurganlık,analık,uğur,bereket,kısmet temsilidir.
• Göz: kem göze karşı koruma için yapılır.
• Tarak: evlilik ve doğumu temsilen kullanılır.
• Su yolu: suyun saflığını ve insan için önemini anlatmak için kullanılır.
• Yıldız: üretkenliği temsil eder.