Değişen dünyayla birlikte değişen trendler güzellik ve estetik anlayışında da değişikliklere neden oluyor. Estetik ve kozmetik uygulamalara harcanan paralar giderek artıyor. Bazılarımız bunun özellikle erken yaşlarda gereksiz olduğunu ve özellikle genç kuşakta birbirinin kopyası insanlar oluştuğunu düşünse de bazılarımız bu uygulamaların verdiği olanaklardan sonuna kadar yararlanmak konusunda kararlı. Op. Dr. Hakan Özdemir
Estetik cerrahi ameliyatı olabilmek için belli bir yaş var mı?
Ülkemizde estetik cerrahi ameliyatları ve diğer uygulamaların sayısı her geçen yıl artıyor. Sosyoekonomik durumdaki artış ve güzellik olgusunun önemli olduğunun yaygın olarak kabul görmeye başlaması bu artışın en önemli nedeni. Estetik cerrahi ameliyatının yazılı olmayan bir kural olarak 18 yaş üzerinde yapılmasını öneriyoruz. Kanuni olarak ise 15 yaş altı yapılan ameliyatlarda hem bireyin hem de vasinin yazılı onayı gerekiyor. 18 yaş altında yapılan estetik cerrahi ameliyatları, her yaştaki toplam estetik cerrahi ameliyatlarının % 5-10’u arasında. Bu ameliyatların çoğu burun estetiği, jinekomasti ameliyatı ve kulak estetiği. Ancak, estetik ameliyatlarda yaşın yanı sıra hastanın psikolojik durumu da çok önemli bir role sahip. Kişinin bedenindeki değişiklik ciddi anlamda psikolojisine de zarar veriyorsa yaş faktörü yeniden gözden geçirilmelidir.
Hangi ameliyat hangi yaşta yapılmalı?
Burun estetiği: Burun ve yüz bölgesinin gelişmesinin tamamlanması beklenmelidir. İdeal olarak 17-18 yaş uygun. Bayanlarda 1-2 yıl daha erken zamanda estetik burun ameliyatı yapılabilir. Burun gelişimi tamamlanmadan yapılacak estetik burun ameliyatı, zaman içinde gelişimle birlikte bozularak orantısız görülebilir. Fakat nefes alma problemi olan, travma sonrası kırılan hastalarda daha erken yaşta düzeltici burun ameliyatı yapılması gerekli olabilir.
Jinekomasti (Erkek meme estetiği): Erkeklerde meme büyümesi olan ‘jinekomasti’ düzeltilmesi, her yaşta yapılabilir. Denize girememe, bol giysiler seçme zorunluluğu gibi problemler nedeniyle kişinin psikolojisi olumsuz yönde etkileniyorsa erken yaşlarda da yapılır. Jinekomastiyi sıklıkla 18 yaş öncesi ergenlik çağında uyguluyoruz.
Kulak estetiği: İnsan kulağı 3 yaşındayken erişkin ebatlarının %85’i boyutuna ulaşmış olur. 3 yaş sonrası ve ilkokula başlama öncesi yapılacak kepçe kulak düzeltilmesi ameliyatı, çocuğun arkadaşları tarafından psikolojik travmaya uğramasını önlemede son derece önemlidir. Daha sonraki çocukluk ve erişkinlik çağında kulak estetiği ameliyatının yapılmasında bir sakınca yoktur. Küpe, yerçekimi, yaşlanma ve diğer nedenlere bağlı olarak oluşan kulak memesi sarkmaları ve şekil bozuklukları ise erişkinlerde herhangi bir yaşta yapılabilir. Yüz germe ameliyatı olacakların, kulak memesi deformitelerini de beraberinde estetik olarak düzeltmesi daha iyi sonuçlar verir.
Meme küçültme ve dikleştirme ameliyatları: İdeal olarak meme küçültme estetiği, evlenmiş ve çocuk sahibi olmuş bayanlarda yapılır. Fakat büyük memelerinden son derece muzdarip olan, evlenme ve/veya çocuk sahibi olma düşünceleri olmayan veya kendisi için 2. planda önemli olan bayanlarda meme küçültme ameliyatı yapılabilir. Çok büyük göğüs dokusu olan genç kızlarda nadiren de olsa 15-16 yaşlarında meme küçültme ameliyatı yapılabilir.
Meme büyütme ameliyatı: Tam bir yaş sınırı olmamasına rağmen, meme gelişiminin tamamlanmasının beklenilmesi önerilir ve 18 yaşından sonra protezle meme büyütme ameliyatı yapılabilir. Bazen de doğum ve emzirme dönemi sonrası meme büyütme ameliyatı ihtiyacı olabilir. Bu estetik ameliyatı olan hastaların çoğunluğu 18-35 yaş arasındadır. Ancak ergenlik çağında bir meme dokusunun aşırı gelişmesi ve diğerinin gelişmemesi şeklinde görülen meme asimetrisi rahatsızlığı durumunda, kişinin yaşayacağı fiziksel ve psikolojik sıkıntılar nedeniyle daha erken yaşta meme büyütme veya diğerine küçültme ameliyatı yapılabilir.
Liposuction: Yağ aldırma operasyonları ideal olarak 18 yaş sonrası uygulanmalıdır. Ancak günümüzde liposuction özellikle obezite ile mücadelede bir çözüm olarak görülmeye başladığı için 18 yaş altında da bu ameliyat için başvuran kişi sayısı artmaya başlamıştır. Bu yaş grubundaki kilolu kişilere önce diyet yapmaları tavsiyesi verilmelidir.
Yüz germe: Genelde 40-50 yaş sonrası yapılan bir cerrahi ameliyattır. Nadiren de olsa farklı nedenlerle yüz cildi sarkması olan kişilerde erken yaşlarda da yapılabilir.
Göz kapağı estetiği: Kesin bir yaş sınırı bulunmaz. Yüz gelişimi tamamlanması sonrası herhangi bir yaşta yapılabilir.
Cinsel estetik: Cinsel ve ruhsal gelişim tamamlandıktan sonra estetik girişimler uygulanabilir. 18 yaş sonrası yapılması önerilir. Kadınlarda iç ve dış dudaklarla ilgili ciddi deformiteler, daha erken yaşlarda estetik olarak düzeltilebilir. Vajinoplasti ameliyatı ise, ameliyatın tekniği gereği cinsel ilişkiye girmemiş kadınlarda uygulanamaz.
Botoks ve dolgu uygulamaları: Estetik amaçlı botoks kullanımı ve dolgu uygulamaları 18 yaş sonrası önerilir.
Lazer epilasyon: Kıl gelişiminin tamamlandığı dönem olan 18 yaşından sonra yapılması önerilir. Daha erken yapılmasının ciddi bir yan etkisi olmamasına rağmen, yeni çıkacak kıllara etkili olmaz.
Dermabrazyon, kimyasal peeling: Her yaş grubunda yapılabilir. Yüzünde aktif sivilceleri olan kişilerde önerilmez. Bu kişiler için lazer uygulamaları daha etkili olur. Bu uygulama sonucunda hastalar daha sağlıklı, pürüzsüz ve canlı bir cilde kavuşuyor.
Her estetik cerrahi uygulamasının belli bir yaş grubu olmasına rağmen, her insan kendi sorun ve şikayetleriyle değerlendirilmelidir. Varsa; estetik sorun, sorunun çözülebilirliği ve çözüm yöntemi, plastik cerrahi uzmanının hasta ile görüşmesi sonrası sonuca bağlanmalıdır. Hastalık değil hasta bazlı çözümler sunulmalıdır.