Doğum ağrısının çekilebilecek en büyük ağrı olduğunu duyan anne adayının, bundan korkması doğal karşılanıyor.
Op. Dr. Esra Can Çetin
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Doğum ağrısı doğal sürecin bir parçası olduğundan; bir ameliyat, hastalık, kaza, travma, yara ağrısından farklılık gösterir. Bebeğin çıkmasıyla tüm ağrı geçiyor ve yerini karmaşık güzel hislere bırakır.
Normal Doğuma Karar Verme Süreci
İlk doğumunu yapacak olan anne adaylarının çoğu, doğum zamanı yaklaştıkça doğum şeklinin ne olacağı endişesini yaşar. Bu sorunun cevabı bebeğin doğumuna kadar kesin değildir. İlk hamileliğin takibinde sezeryanla doğumun şart olduğu sebeplerin (bebeğin eşinin önde olması, doğum kanalını kapatan miyomlar, doğum kanalından bebeğe geçme olasılığı olan genital siğil enfeksiyonları vb) tespit edilmediği anne adaylarında, bebek ters ya da kilolu değilse ve annenin kemik çatısı doğuma uygunsa, bebekte ya da annede normal doğuma engel bir hastalık ya da anomali yoksa doğumun normal yolla olması önerilir. Gebeliğin son haftalarında, bebeğin ve annenin durumuna göre karar şekillenir.
Takibinde ek sorun olmayan gebeliklerde 37. haftada anne adayının kemik çatısı muayene edilir, uygun olup olmadığı değerlendirilir, bundan sonra duruma göre haftalık ya da daha sık aralıklarla doğuma kadar bebeğin suyu, hareketleri ve NST denilen cihazla kalp atışları, rahim kasılmaları, bebeğin kilosu ve pozisyonu değerlendirilir.Normal Doğum planlayan anne adayları doğum belirtileri başladığında (sancıların sıklaşması, su gelmesi, kanama olması gibi) hastaneye yatırılır ve doğum süreci başlar. Bu şartların sağlandığı hastalarda, normal doğumun sezeryana üstün olduğu tüm dünyada kabul görmüş bir gerçektir.
Normal Doğumun Avantajları
– Normal doğumla birlikte annelik duyguları daha hızlı hissedilir, anne adaylıktan anneliğe geçiş anına ve bebeğinin ilk ağlayışına bilinci açık bir şekilde şahit olur. Annenin bebeğini kucağına alıp ilk teması kurması ve daha kısa sürede süt gelmesiyle emzirmenin daha kısa sürede başlaması mümkündür.
– Doğumdan sonra anne daha rahat hareket edebildiği için, bebekle ilgilenmek ve emzirmek daha kolay olur.
– Hastanede kalış süresi kısa, dolayısı ile maliyeti daha azdır.
– Daha hızlı günlük hayata dönüş, egzersiz yapabilme ve dolayısıyla daha hızlı kilo verebilmek mümkündür.
– Normal doğum sonrası sadece cilt ve cilt altı dokuların kesildiği bir dikiş vardır ve iyileşmesi daha kısa sürede ve ağrısı daha az olur. Sezeryanda tüm karın katları ve rahim esildiği için ağrı daha çok, iyileşme daha geç olur.
– Anestezi ve operasyon korkusu yoktur. Bebeğe de anestezik gazlar geçmemiş olur.
– Gebelik takibinde sorun olmadığı sürece, sonraki doğumların da normal doğum olacağı düşünülür ve sonraki doğumlar da daha kısa sürede ve kolay olur.
– Bebek, akciğerlerindeki sıvıyı normal doğum esnasında, doğum kanalından geçerken daha kolay atabilir ve yeni doğan döneminde solunum problemleri daha az olur.
– Normal doğumda annenin kanama, enfeksiyon, organ ve doku hasarı, pıhtı oluşumu riski sezaryene göre oldukça azdır. Anne ölüm oranı da normal doğumda sezeryana göre çok daha azdır.
Epidural Anesteziyle Ağrısız Doğum
Normal doğumun gerçekleşmesi için şart olan rahim kasılmaları, anne adayının hissettiği ağrının sebebidir. Rahim kasılması dolayısıyla sancı olmadan doğum gerçekleşmez. Bu ağrının ne düzeyde olacağı, çok çeşitli faktörlere bağlıdır ve kişiden kişiye değişir. Bazı kadınlar hayatlarında yaşadıkları en şiddetli ağrı olarak ifade ederken bazıları korktukları kadar olmadığını ifade eder. Bu ağrıyı azaltmak, ağrısız doğum olarak bilinen epidural anestezi ile mümkündür.Epidural anestezi doğumun aktif fazı yani düzenli ağrılar başlayınca ve rahim ağzı açıklığı 4-5 cm olduktan sonra uygulanabilir. Epidural anestezi, beldeki omurga aralıklarından ince bir kateter yardımıyla omuriliği saran zarın üzerindeki boşluğa ağrı kesici ilaçların verilmesiyle sağlanır. Ağrısız doğum için ilaçların dozu düşük verildiğinden rahim kasılmasına engel olmadan ağrıların daha az hissedilmesi sağlanırken bacaklardaki his ve hareket gücü kaybolmaz. Anne adayı odasında yürüyebilir, tuvalete kendi gidebilir.
Bazen normal yolla doğum sürecinde de yaşanabilecek bebeğin kalp atışlarında bozulma, doğumun ilerleyişinde duraklama gibi aksiliklerden dolayı normal doğumun herhangi bir aşamasından sezeryana geçilmesi gerekebilir. Böyle durumlarda epidural anestezi katateri bulunan anneye ayrıca bir anestezi uygulamadan, sadece verilen ilaç dozu artırılarak annede his ve hareket kaybı sağlanarak; epidural anesteziyle operasyon gerçekleştirilebilir.