Vajinal kuruluk kadınlar için menopoz sırasında ve sonrasında yaygın görülen bir sorundur, ama yetersiz vajinal ıslanma herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir. Vajinal kuruluk vajinal atrofiye (atrofik vajinit), yani azalan östrojen nedeniyle vajinal duvarların incelmesi ve iltihaplanmasına özgü bir göstergedir. Vajinal kurulukla birlikte, aynı zamanda vajinal açıklık etrafında, vajinanın son üçte birlik kısmında kaşıntı ve batma olabilir.
Vajinal kuruluk cinsel ilişkide rahatsız olmanıza neden olabilir. Vajinal kayganlaştırma vajinayı çevreleyen kan damarı duvarlarından süzülen berrak bir sıvıyla yapılır. Eğer cinsel olarak uyarıldığınız zaman pelvik organlara (kalça kemikleri arası boşlukta bulunan organlar) kan akışı artar ve daha fazla vajinal kayganlaştırıcı sıvı üretilir. Ama menopoz, doğum ve emzirme sonucu oluşan hormonal değişiklikler bu süreci bozabilir.

Belirtiler

Vajinal kuruluğa şu belirtiler eşlik edebilir:

• Kaşıntı
• Yanma
• Ağrı
• Seks sırasında ağrı ya da hafif kanama
• İdrar sıklığı veya aciliyeti

Doktora Ne Zaman Gitmelisiniz

Sık sık doktorlarla paylaşılmamasına rağmen, vajinal kuruluk birçok kadını etkiler. Eğer vajinal kuruluk yaşam tarzınızı, özellikle seks hayatınızı ve partnerinizle olan ilişkinizi etkilerse, doktorunuzdan bir randevu almayı düşünün. Rahatsız edici vajinal kurulukla yaşamak yaşlanmanın bir parçası olmak zorunda değildir.

Vajinal duvarlarınızı berrak bir sıvı tabakası kaplar. Bu vajinal sıvının çoğu vajinayı çevreleyen kan damarı duvarlarından süzülür. Adet döngüsü sırasında ve yaşlanırken oluşan hormonal değişiklikler bu sıvının miktarını ve kıvamını etkileyebilir. Çeşitli koşullar vajinal kurulukta pay sahibidir. Bunlar:
Düşük östrojen seviyesi

Düşük östrojen seviyesi vajinal kuruluğun başlıca sebebidir. Bir kadınlık hormonu olan östrojen, normal vajinal lubrikasyon (kayganlaştırma), doku elastikiyeti ve asitliğini sürdürerek vajinal dokuların sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Bu faktörler vajinal ve üriner sistem enfeksiyonlarına karşı doğal bir savunma oluşturur. Ama östrojen düzeyleriniz azaldığında, bu doğal savunma vajina duvarının daha ince, esnekliği azalmış ve daha hassas olmasına yol açar.
Östrojen seviyesi düşüşü bir dizi nedenden kaynaklanabilir:

• Menopoz veya perimenopoz
• Doğum
• Emzirme
• Radyoterapi, hormon tedavisi ve kemoterapi gibi kanser tedavilerinin yumurtalıklar üzerindeki etkileri
• Yumurtalıkların ameliyatla alınması
• Bağışıklık bozuklukları
• Sigara içmek

İlaçlar

Bazı antidepresanların yanı sıra alerji ve soğuk algınlığı ilaçları, vajina da dahil olmak üzere vücudun birçok bölgesindeki nemi azaltabilir. Meme kanseri tedavisinde kullanılanlar gibi anti östrojen ilaçlar da vajinal kuruluk nedeni olabilir.
Sjögren sendromu

Bu otoimmün hastalıkta bağışıklık sisteminiz sağlıklı dokulara saldırır. Göz ve ağız kuruluğu belirtilerine yol açmasının yanında, Sjögren sendromu vajinal kuruluğa da neden olabilir.
Vajinal duş

Vajinanızı sıvı bir koruyucuyla (vajinal duş) temizlemeniz vajinanın normal kimyasal dengesini bozar ve iltihaplanmaya (vajinit) neden olabilir. Bu vajinanızda kuruluk veya tahriş hissine neden olabilir.


Tedavi

Vajinal östrojen tedavisi

Genel olarak, vajinal kuruluğu tedavi ederken ağız yoluyla alınan östrojen yerine bölgesel (vajinal) östrojen daha etkindir. Vajinaya uygulanan östrojen kan dolaşımına yine ulaşabilir, fakat bunun miktarı çok azdır. Ağız yoluyla alınan östrojen gibi vajinal östrojen de testosteron seviyelerini (sağlıklı cinsel fonksiyon için önemlidir) azaltmaz.
Vajinal östrojen tedavisi çeşitli şekillerde olabilir:

• Vajinal östrojen kremleri. Bu krem genellikle yatmadan önce bir uygulayıcı vasıtasıyla doğrudan vajina içine uygulanır. Doktorunuz kremi hangi miktarda ve ne sıklıkta kullanacağınızı söyleyecektir, genellikle ilk birkaç hafta boyunca günlük olarak ve daha sonra haftada iki ya da üç kez kullanılır.
• Vajinal östrojen halkası. Yumuşak, esnek bir halka siz ya da doktorunuz tarafından vajinanın üst kısmına yerleştirilir. Halka bulunduğu yerde tutarlı bir dozda östrojen salar ve yaklaşık her üç ayda bir değiştirilmesi gerekir.
• Vajinal östrojen tableti. Vajinal östrojen tableti yerleştirmek için tek kullanımlık uygulayıcı kullanılır. Doktorunuz tableti ne sıklıkta yerleştireceğinizi söyleyecektir, örneğin ilk iki hafta boyunca günlük olarak ve daha sonra haftada iki kez.

Vajinal kuruluk orta veya şiddetli sıcak basması gibi menopozun diğer belirtileriyle ilişkiliyse, doktorunuz östrojen hapları, bantlar, jel ya da progestinle birlikte yüksek doz östrojen halkası önerebilir. Doktorunuzla hormon tedavisinin bir seçenek olup olmadığını, eğer öyleyse size en uygun olanın hangisi olduğunu konuşun.
Yaşam tarzı ve evde tedavi

Kayganlaştırıcı ya da nemlendirici kullanın

Vajinal kuruluğu gidermek için reçetesiz bir ürün deneyin:

• Kayganlaştırıcılar. Bunlar gibi su bazlı kayganlaştırıcılar birkaç saat boyunca etkinliğini korur. Kayganlaştırıcıyı cinsel ilişkiden önce vajinal açıklığınıza ya da partnerinizin penisine sürebilirsiniz.
• Nemlendiriciler. Bu ürünler, normal vajinal nemi taklit eder ve tek bir uygulama üç güne kadar kuruluğu giderir. Vajinal kuruluktan kaynaklanan tahrişten korunmak için sürekli kullanın.

Cinsel ihtiyaçlarınıza dikkat edin

Cinsel ilişki boyunca nadiren görülen vajinal kuruluk yeterince uyarılmadığınız anlamına gelir. Partnerinizle yakınlaşmak, vücudunuzun yeterince uyarılması ve ıslanması için zaman yaratın. Partnerinizle size neyin daha iyi hissettirdiğini konuşmanın yardımı olabilir. Düzenli cinsel ilişki de vajinal ıslanmanın daha iyi olmasını teşvik edebilir.
Belirli ürünlerden kaçının

Rahatsızlığınızı gidermek için neredeyse herhangi bir şeyi denemeye istekli olabilirsiniz. Vajinal kuruluğu tedavi etmek için aşağıdaki ürünleri kullanmaktan kaçının, çünkü bunlar vajinanızı tahriş edebilir:

• Sirke, yoğurt ya da diğer vajinal duşlar
• El losyonları
• Sabunlar
• Banyo köpüğü