Psikodrama, psikolojik tedavide tiyatroyu kullanan bir tekniktir. Bu teknik 20. yüzyılda Jacob Levy Moreno tarafından geliştirilmiştir. Kişinin grup içinde iyileştirilmesini hedef alan bir grup psikoterapi yönteminden oluşmaktadır. Yaratıcılık, spontanlık ve eylem dinamiklerini hedef alır. İnsanların ilişkilerini, bu ilişkide yaşanan sorunları, çatışmaları, kendi iç dünyalarını spontan bir şekilde oyunun içinde rol alıp incelemelerini ve farkındalığına ulaşmalarını sağlamayı amaçlar. Psikodrama Moreno'nun tabiriyle gerçeğin yeni baştan canlandırılmasıdır. Psikolojik bozuklukların rol kuramı içinde ele alınmasıdır. Bu teknik gerçeğin dramatizasyonla birlikte yeniden keşfedilmesini hedefler. Bu grup psikoterapilerinin yaşama yakın olan türüdür. Buradaki eylem yaşama yakınlığı sağlayıcı psikodramanın ayırıcı gücüdür. Sorunun gerçek yönleriyle ele alınması, sorgulanması ve sahneye koyulması psikodramanın temelini oluşturur.




Psikodramanın unsurları nelerdir?

• Sahne: Ele alınmış olan konunun sahnelendiği yerdir.
• Protogonist: Oyunu oynanan ve üzerinde çalışılan kişidir.
• Yönetici: Psikodrama oturumunu yöneten kişidir.
• Yardımcı egolar: Konunun sahnelenmeden önce protogonistin diğer grup üyeleri arasından seçtiği kendi konusunu oynayacak kişilerdir.
• Grup: Grubu oluşturan üyelerdir.

Psikodramada kullanılan teknikler nelerdir?

• Eşleme: Lider yada grup üyeleri tarafından protogoniste ait olan duygu ve düşünceleri onun ağzından söyleme
• Rol değiştirme: Protogonist ele alınmış konuyla ilgili olan rollere teker teker girip, o rolün yerini alır
• Ayna: Protogonist sahnede ele alınmış olan konuyu dıştan gözlemler

Psikodrama safhaları nelerdir?

• Isınma: Protogonistin ve grubun yapılan çalışmaya hazır ve istekli olması
• Oyun: Çalışmanın yapılması
• Paylaşım: Çalışma sonunda tüm üyelerin bir araya gelip yapılan çalışmayla ilgili geri bildirimde bulunması

Psikodrama teknikleri karşılaştırma teknikleri, aksiyon metotları, tiyatro oyunları, geliştirme oyunları, sözsüz alıştırmalar olarak kullanılmaktadır. Bunlar Moreno tarafından geliştirilmiştir. Daha sonra psikosentez, yönlendirilmiş fantezi, duyumsal uyanıklık, yaratıcı drama gibi alanlardan uyarılmış yeni fikirlerle bunlar geliştirilmeye devam edilmektedir. Protogonistten sonra gelen en önemli kişi çoğunlukla eşi ya da çatışma halindeki kişi antogonisttir. Yöneticiye yardımcı olan kişi koterapisttir. Psikodrama duygusal sorun çözümünü içeren protogonist merkezli oyun şeklidir. Çoğunlukla derin duygusal yaşantılara gidiş vardır.
Psikodrama neye yarar?
Bu teknik kişilerin yaşadığı sorunların tekrardan ele alınarak sorgulama ve sahneleme biçimidir. Grup üyeleri sahneleme yoluyla geçmiş ve şimdiyle ilgili olan çatışma ve sorunların ya da geleceğe ait olan beklentileri, kaygı ve zorlukları ele alıp, bunlarla başa çıkma becerilerini görme ve deneme olanağı sağlar. Aynı zamanda kendilerini geleceğe hazırlar. Geleceğe olan yeni aktarımlar ve beceriler, büyüme ve gelişme olarak kaydedilir. Psikodrama geçmiş, şimdi ve geleceğin sistematik şekilde bütünleşmesinde etkili olan bir psikoterapi yöntemidir.