Obsesyon, kişilerin kontrolü dışında gelişen ve tekrarlayan düşünce ve uyaranlardan oluşan takıntılardır. Hastalar açısından bu rahatsız edici olmasına rağmen, bu düşüncelerden kurtulamazlar. Takıntılar kişilerde korkma, iğrenme, anksiyete ya da şüphe gibi duyguları birlikte yaşatabilir. Bu düşüncelerin kendi beyinlerinden kaynaklandığını bilseler de, buna engel olamazlar. Yanlış olduğunu bile bile bundan vazgeçemezler. Bu sorunun yaşanması obsesif kompulsif bozukluk olarak tanımlanır.


http://psikolojik.gen.tr/images/obsesyon.gif

Obsesyon oluşumunu hazırlayan etkenler nelerdir?
Psişik hallerle alakalı olanlar

• Hipnoz
• İbadet ya da meditasyon, konsantrasyon gibi deneyimler sırasında kişinin kendini çevreden yalıtması
• Dalgın ve aşırı yorgun olma
• Hastalık komaları
• Sevinme, üzülme gibi durumlarda aşırılık gösterme ve kendini kaybetme

Kişinin karakter özellikleriyle alakalı olanlar

• Obsesyon konusundaki bilgisizlik
• Kişinin akıl ve muhakeme yeteneklerini kullanamaması
• Muhakeme yapmadan akla gelene ve her söylenene inanma
• Sabit fikirli olmak
• Cesaretsiz olmak, her şeye boyun eğmek
• Utangaç olmak

Obsesyon hangi yaşlarda görülür?
Rahatsızlığın ilk belirtileri küçük yaşlarda görülmektedir. Ancak hastalığın başlangıcı 20'li yaşlarda olmaktadır. Nadiren daha ileri yaşlarda başlama eğilimi gösterebilir. Obsesif kompulsif bozukluk belirtileri genellikle aniden başlar. Kişinin stresli bir yaşamı olması halinde, daha kolay ortaya çıkabilir. Belirtiler hastalarda 2 yaşından itibaren etkili olabilir. Hastalarda yürürken çizgilere basılmaması, ışığın açık bırakılması gibi belirtiler obsesyonu düşündürebilir. Bunlar günlük yaşamı bozacak düzeyde olursa, psikiyatristten destek alınmalıdır. Kadın ve erkekler bundan eşit oranda etkilenmektedir. Erkeklerde 19 yaşlarında, kadınlarda ise 22 yaşından itibaren etkili olmaya başlar.
En fazla etkili olan obsesyonlar nelerdir?

• Kirlenme obsesyonu: Hastalar dokunduğu, oturduğu yerlerden, giydiği giysilerden kendilerine zarar geleceğini düşünür, kendilerine bir şey bulaştığı obsesyonuna kapılır. Herhangi bir nesneye dokunduğunda, bundan mikrop kapacağını düşünürler. Bu durumda kişide o nesneyi belli sayıda yıkama dürtüsü ortaya çıkar.
• Kontrol etme obsesyonu: Hastalar çeşitli eylem ya da davranışı yapıp yapmadığı hakkında emin olamama obsesyonu yaşarlar. Bu kişiler emin olmadıkları için, eylemi tekrar kontrol etme ihtiyacı duyarlar. Bunu kontrol edemediklerinde yoğun anksiyete duygusu yaşanır.
• Simetri obsesyonu: Hastalarda belli ortam, nesne gibi şeylerin simetrik şekilde olması obsesyonu ya da bir şeyi belirli sırada yapma obsesyonu olur.
• Dini obsesyonlar: Dindar olan kişide ibadet sırasında aklına gelen günah şeylerle yaşanan obsesyonlardır.
• Cinsellikle ilgili obsesyonlar: Hastaların aklına günah ya da ayıp olarak değerlendirilen cinsel eylemlerin gelmesi şeklinde yaşanır.
• Saldırganlık obsesyonu: Hastada kendine, yakınlarına ya da diğer insanlara zarar verici bir eylemde bulunma düşüncesi şeklinde yaşanan obsesyonlarıdır. Hasta bunları eyleme geçireceğinden korktuğundan, evde bulunan kesici aletleri kaldırabilir. Obsesyonu olmayan kişiler bu davranışı kesinlikle yapmaz.

Obsesyon nasıl teşhis edilir?
Bu rahatsızlık genellikle aniden başladığı gibi, sıkıntılı bir sürecin devamında da ortaya çıkabilir. Bu kişiler titiz, düzenli, konuşmaları düzgün ve kibar, aynı zamanda mükemmelliyetçi yapıdadır. Düşüncelerinde inatçılık bulunur. Hastalar yaptıklarının saçma olduğunu bilse bile, buna engel olamaz. Obsesyonları mantığına, ahlak anlayışına ve görüşlerine ters bulur. Hastaların çoğunluğu bu takıntılarını yakınlarına ya da doktora söylemeye çekinik davranırlar. Kendilerine deli deneceğine dair çekinceleri vardır. Bu nedenle hastaların tedavisi geç başlayabilir. Psikoterapi ve ilaç tedavisiyle hastalar bu etkilerden kurtarılmaya çalışılır.