Çevresel psikoloji, insan ve fiziksel ortamların arasında olan etkileşimlerin incelenmesidir. Bunların etkileşimi sırasında kişi çevreyi değiştirirken, çevrede kişinin davranışlarını ve deneyimlerini değiştirmektedir. Çevresel psikoloji kişinin yaşadığı yerlerin insancıl olmasını, doğal çevreyle ilişkilerini geliştiren araştırmalar ve uygulamaları hedefler. Bu çalışmalardan elde edilen bulguların uygulamaya yönlendirilmesi ise temel özelliktir. Psikoloji alanında çevre uzun zaman ele alınmamış, daha çok insan davranışını etkilemesi ve kontrol edilmesi gereken bir arka plan olarak düşünülmüştür. Toplumda binalar, yollar, atmosfer gibi fiziksel çevre yatırımları ve bunların devamının sağlanması için harcanan paralar, çevrenin yanlış kullanılmasından doğan harcamalar düşünüldüğünde çevre ve insan ilişkilerinin mutlaka dikkate alınması gerekir.




Çevresel psikoloji alanındaki sorular

• İş yerinde çalışmanın sağlık açısından riskleri var mı?
• Mekansal değişimler insan davranışına nasıl etki yapar?
• Kalabalık şehirlerde şiddet nasıl sonuçlanır?
• Hava kirliliği etkileri ve tehditleri nedir?
• Gürültü kirliliği nasıl oluşur?
• Mekanın korunması nedir?
• Çevreyi insanlar nasıl algılar?
• Çevresel algıda neler etkilidir?

Çevre kavramı nelerden oluşur?

• Fiziksel çevre: Bunlar dağların, denizlerin, ormanların oluşturduğu doğal çevreyle, parklar, binalar gibi yapay oluşturulmuş çevreyi kapsar.
• Sosyal çevre: Bunlar grupları, insanları, sosyal etkileşimleri, toplumu, gelenekleri, kültürü kapsamaktadır.

Çevresel psikoloji edilgen olmayan çevrede insan ve mekan ilişkilerini, etkileşimi, gerçek yaşam ortamlarında incelemeye çalışır. Çevreyi basit uyaranlar dışında daha karmaşık kabul eder.
Çevresel psikolojinin bazı ilkeleri

• Her sorun sadece çevreden kaynaklanmaz. Bunlar insan ve ortam arasındaki etkinleri içerir.
• İnsan etkileşiminde toplumların, insanlığın, ülkelerin etkinliğinden çok kişilerin ve grupların etkinleri vurgulanır.
• Çevresel psikoloji insan ve çevrenin karşılıklı eylemlerini anlamaya çalışır ve bu bilgileri çeşitli sorunların çözümünde kullanır. Özellikle bilim ve uygulamaları içerir.
• Bu alanda teori, araştırma ve uygulama önemlidir. Çalışanlar amaçlara uygun yönelimler yapar.
• Bilgi teori ve araştırma sonuçları olarak ayrılır. Teoriler insan ve çevre sorunlarını anlamada araştırma, uygulamada rehberlik yaparak bir bütünlük oluşturur. Bunlar doğrudan özel sorunlara cevap vermez, fakat sonuca gidecek yönelimler yaparlar.
• Araştırmalar ikinci bilgi kaynaklarıdır.
• Çevre karmaşık bir yapıdır ve araştırmalar sorunlara yeterli cevabı veremez. Sorunlar çeşitli insanları, zamanları ve yerleri kapsar. Bunların farklı olması yüzünden, araştırmalar yetersiz kalmaktadır. İnceleme alanında çeşitlilikler vardır.
• Çevresel psikolojinin her şeye rağmen çok sayıda ilkeleri, kuralları ve araştırma sonuçları vardır.
• Daha önceden yapılan araştırmalar gelecekte yapılacak araştırmalara ışık tutar. Bunlar yanlış anlamaları düzeltme olanağı sağlar. Çevre psikolojisi insan ve çevre ilişkilerini inceleyen, araştıran bir etkinlik alanıdır.