Halsizlik, mutsuzluk, dikkat eksikliği ve tahammülsüzlük…Tüm bu şikayetler hava sıcakları ve nem oranının artışıyla beraber kişilerde görülen psikolojik sonuçlar arasında yer alıyor.Memorial Hizmet Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Uz. Psk. Sevda Sevimli Yurtseven, sıcakların psikolojik etkilerini ve bununla başa çıkabilmek için yapılması gerekenleri anlattı.

Aşırı sıcak havalar canlılar üzerinde stres yaratabilir. Stres, organizmanın uyumunu bozan olaylara ve yaşadığı değişikliğe uyum sağlama tepkisidir. Sıcak havadan dolayı kalp atımının hızlanması, sık sık nefes alma gibi bedende oluşan değişimler; panik bozukluğu yaşayan hastalar tarafından yanlış değerlendirilip, panik atakları tetikleyebilmekte, depresyonu olan hastalarda ise stresi ikiye katlayarak keyifsizlik ve mutsuzluk durumları yaratabilmektedir.Sıcaklarda uyku problemleri çok görüldüğünden yetersiz uyku; bitkinlik, yorgunluk ve sinirlilik durumlarını da beraberinde getirmektedir. Amerika’da sıcak havalarda daha fazla korna çalındığına dair çalışmalar mevcuttur. Özellikle tahammülsüzlük ve öfke durumları sıcaklarla beraber artmaktadır. Yapılan çalışmalarda sıcak havalarda suç oranlarının arttığına dair istatistik veriler de vardır.

Özellikle nem arttıkça mutluluk, sevecenlik ve dinç olmak gibi kendimizi iyi hissetmemize neden olan duygularımız azalmaktadır. Yani tüm bunlar aşırı sıcak havalarda huzursuz, rahatsız, huysuz ve aksi hissedeceğimizi gösteren belirtilerdir. En basiti aşırı sıcaklarla beraber dışarıdaki aktivitelerde azalma olacak, bu bile hayal kırıklığı ve huzursuzluk yaratabilecektir.

Araştırmalara göre; yüksek sıcaklığın risk almayı artırdığı bilinmektedir. Bu durumda kişiler düşünmeden hareket edip sağlıksız kararlar verebilmektedir. Sıcak havaların gelmesiyle birlikte kişiler kendilerini daha coşkulu hissederler. Sıcak havalarda coşkulu hissetme ve risk almada artış gereksiz alışveriş yapılmasına sebep olabilmektedir. Bu bilgiye dikkat ederek ihtiyaç listesi hazırlamak gereksiz yere fazla para harcanmasını önleyerek ikinci bir stres yaşanmasını da engelleyebilir.

Özellikle dikkat gerektiren işler için sıcaklığın artması olumsuz etki göstermektedir. Hafıza ile ilgili çalışmalarda uzmanlar 22 derecenin en uygun derece olduğunu belirtirler. 22 derecenin altında ya da çok üstünde olan hava durumlarında kişilerde hafıza ve dikkatin azalacağı belirtilmektedir.

Sıcak havalar risk almayı artırdığı için bu süreçte önemli kararları (Boşanma, yeni bir iş açma vb.) ertelemekte fayda vardır. Çünkü ani tepkiler doğru kararlar vermeyi engellemektedir. Bu nedenle sıcak havalarda dikkat ve konsantrasyon eksikliği oluşabileceğinin farkına varıp yapılacak önemli işleri daha serin ortamlarda tekrar gözden geçirmekte fayda vardır.

Yeterince sıvı tüketimi olmadığından vücut dengesi bozularak; halsizlik, yorgunluk, isteksizlik, sinirlilik gibi etkiler görülebilmektedir. Özellikle su, ayran gibi şekersiz ve asitsiz içecekler, vücudun mineral dengesini korumaktadır. Sıcak havalarda tercih edilen kıyafetler de büyük önem taşımaktadır. Pamuk oranı yüksek ve vücuda yapışmayan açık renkli kıyafetler giymek, vücudu daha rahat hissettirdiği için stresi azaltabilmektedir.

Beklentiler yaşadığımız günün kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. Hava sıcaklığını büyük bir mesele haline getirmeyip; çözüm üretmek, sıcağın etkilerini azaltmaya ve uyum sağlamaya çalışmak yerine, sürekli olumsuzluklara odaklanıp gün geçirilmeye çalışılırsa psikolojik olarak strese girmek kaçınılmaz olacaktır. Gün içerisinde sıcaklardan dolayı aktivitede bulunmamak depresif durum yaratabileceğinden, akşam serin saatlerde eğlenceli aktivitelere zaman ayırmak gerekmektedir.