Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Hakko, ishal, tifo, dizanteri ve kolera gibi yaz aylarında sıklıkla görülen hastalıklardan korunmak için yemeden önce kabuğu soyulabilen gıdaların kabuklarının soyulması, kabuğu soyulmayanların ise iyice yıkanması gerektiğini belirterek, "Çiğ veya az pişmiş et yenmemeli, çiğ süt içilmemeli, genel temizlik kurallarına uyulmalı, yemeklerden önce ve sonra özellikle de tuvaletten sonra eller yıkanmalı ve sineklerden korunulmalıdır" dedi.
Hakko yaptığı yazılı açıklamada, yazın çocuklarda ve yetişkinlerde en sık görülen sorunların başında ishalin geldiğine dikkati çekerek, ishal, kusma ve bazen de yüksek ateşle ortaya çıkan ve ağız yoluyla bulaşan bazı mikropların gastroenterit denilen hastalıklara neden olduğunu belirtti.
Yaz aylarında mikropların daha hızlı çoğaldığını ve birçok tehlikeli hastalığa yol açtığını hatırlatan Hakko, "Hastalık risklerini en aza indirmek için doğru beslenmek, genel temizlik kurallarına uymak ve sineklerden korunmak gerekiyor. Mikroplar yaz sıcaklarında hızla üredikçe ve mikrop sayısı arttıkça hastalık yapma riski de yükseliyor" ifadelerine yer verdi.
İshal, tifo, dizanteri ve kolera gibi hastalıklara yol açan mikroplardan korunmak için alınabilecek önlemlere dikkati çeken Hakko şunları kaydetti:
"Kabuğu soyulabilen gıdaların kabuklarını soyarak soyulmayanların ise iyice yıkanarak yenmesi gerekmektedir. Çiğ veya az pişmiş et yenmemeli, çiğ süt içilmemeli, genel temizlik kurallarına uyulmalı, yemeklerden önce ve sonra özellikle de tuvaletten sonra eller yıkanmalı ve sineklerden korunulmalıdır. Fıstık, ceviz gibi yağlı gıdalar ile küf toksinleri üreyebilen mısır ve pirinç dikkatli tüketilmelidir. Pastörize edilmemiş süt içilmemeli, bu sütten peynir yapılmamalıdır. Patates, 30 zehirli türü olan mantar, midye, istiridye ve kabuklu deniz hayvanlarından geçen bakteri toksinlerinin sebep olduğu hastalıklarla sıklıkla karşılaşıyoruz.
Elde hazırlanan ve iç sıcaklıkları zararlı mikropların ölmesini sağlayacak kadar yükselmeyen ızgara köfteden, havasız ortamda mikropların toksin üretme riski olması nedeniyle bütün olarak çevrilmiş tavuktan, vakumlu paketi açılıp kısa sürede tüketilmeyen sosis ve salamdan uzak durulmalıdır. Sütlaç, kazandibi, muhallebi, dondurma gibi sütlü tatlılar da hazırlandıktan sonra soğutucuda tutulmazsa tehlikeli olabilecek gıdalar. Çiğ yumurtadan yapılan mayonez, marul, salata, maydanoz gibi sebzeler de iyi yıkanmadığında riskli olabiliyor. Deniz ve havuz suyunu yutmak, mikrop taşıyan sinekler yaz aylarında hastalıklara yol açıyor."
TENCEREDE PİŞEN ET YEMEKLERİ DAHA GÜVENİLİR
En güvenilir yiyeceğin yoğurt olduğunun altını çizen Hakko, ızgaraya kıyasla tencerede pişen et yemekleri ile sebze yemeklerinin ve sarma gibi zeytinyağlı yemeklerin yaz aylarında daha güvenilir olduğunu kaydetti.
İshal ve kusmanın sıvı ve elektrolit kaybına sebep olduğunu dile getiren Hakko, şu ifadelere yer verdi:
"Ev koşullarında kusma ve mide bulantısı nedeniyle kaybedilen sıvı ve elektrolitler ağızdan yerine konamıyorsa veya ateş yükselmişse, hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekiyor. Hastada kaybedilen sıvı ve elektrolitleri dengelemek için serumla takviye yapıyoruz. Eğer etken bir bakteri söz konusuysa antibiyotik tedavisi yapılıyor."