ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın Türkiye ziyaretinde, iki ülke arasında IŞİD’le mücadele konusundaki görüş ayrılıklarını giderecek gelişmelerin yaşandığı öne sürüldü. ABD’de yayımlanan Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin haberine göre, uçuşa yasak bölge oluşturulmasının üzeri çizilse de, Türkiye’nin isteği üzerine Suriye sınırında ‘korunaklı bir bölge’nin kurulması için görüşmelerin ilk safhası başladı. Haftalar alabileceği belirtilen süreçte, ABD ve IŞİD karşıtı koalisyona dahil ülkelerin uçaklarının İncirlik ve Türkiye’deki diğer üsleri kullanması da ele alınacak. Üst düzey Amerikalı kaynaklara dayandırılan haberde, geçen hafta Washington DC’de Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısında bahsi geçen konu başlıkları tartışıldığı belirtildi.
Uçuşa yasak bölgeye ret
Habere göre Türkiye’nin talep ettiği; Suriye’nin Irak sınırından Akdeniz kıyısındaki Lazkiye’ye kadar uzanacak bir uçuşa yasak bölgenin ilan edilmesi önerisi Washington yönetimi tarafından kabul görmedi.
WSJ, Suriye’nin kuzeyinin üçte birini kapsayacak bir uçuşa yasak bölge planının ABD Başkanı Barack Obama yönetimi tarafından ‘Esad rejimine karşı savaş ilanı’ olarak algılanacağını düşünüp Türkiye’nin teklifinin ‘rafa kaldırıldığını’ belirtti. Ankara ise “korunaklı bölge” talebinin gerekçesini ‘Türkiye’de eğitilecek muhalif savaşçıların ve Suriye’nin kuzeyinde muhaliflere yapılacak tedarik hatlarının korunması’ olarak sundu.
51’inci madde mektubu
ABD tarafı görüşmelerin; Türkiye-Suriye sınırında dar bir alanı kapsayan ve Esad’a bağlı hava kuvvetlerini uzaklaştırmak için ‘saldırı gerektirmeyen’ bir bölgenin oluşturulmasına odaklanmasını istedi. Haberde “Türkiye, IŞİD hedeflerinin tespit edilmesine yardım için Suriye’nin kuzeyine karadan birlik gönderebileceğinin işaretini verdi. Fakat ABD’li yetkililer, Türk ordusunun böyle bir yeterliliğe sahip olduğundan emin değil” ifadesi de yer aldı.
Haberde ayrıca Türkiye’nin üslerini koalisyona; Birleşmiş Milletler (BM) Şartnamesi’nin meşru müdafaa hakkına zemin hazırlayan 51’inci madde çerçevesinde açacağını belirten bir mektubu BM’ye göndereceği bilgisi yer aldı. WSJ’ye konuşan yetkililer böyle bir mektubun yazılması durumunda ‘NATO müttefiklerinin de Suriye’deki askeri operasyona katılmalarının önünü açacağını’ belirtti.