Çocuklarda burun kanamaları ebeveynler için oldukça mutsuzluk ve endişe verici durumlardır. Fakat çoğu burun kanamaları hafif kanamalardır ve burun girişine yakın yerlerden kaynaklanmaları nedeniyle kolaylıkla kontrol altına alınabilirler.

Burnumuz vücudun en çok kanlanan organlarından birisidir. Hayatı tehdit eder ölçüde şiddetli kanamaların da olabileceği ve vakit kaybedilmeden müdahale edilmesi gerekliliği de bilinmelidir. Sıcak-kuru havalar, infeksiyonlar ve burun karıştırma gibi durumlar kılcal damarların açılmasına neden olurlar ve böylelikle kanamaya yol açarlar.
Çoğu basit nedenlere bağlı olan burun kanamaları hakkında genel anlamda fikir sahibi olmakta ve kanama sırasında neler yapılabileceğini bilmekte yarar vardır. Burun kanamalarını ciddiyetine ve kaynaklandığı yere göre iki başlık altında incelemek olasıdır.
Ön burun kanamaları: Çocuklarda en sık görülen burun kanamaları bu bölgeye ait olanlardır. Çoğu burun kanaması, buradaki kılcal bir damarın çatlaması nedeniyle tek taraflı olur. Bu bölgedeki damarlar oldukça ince ve yüzeyde olduklarından, burun sümkürülmesi ile ufak bir tırnak dokunuşuyla veya hafif bir darbeyle bile kanayabilirler. Bu şekilde olan kanamalarda otururken veya ayakta dururken, burundan dışarı doğru genellikle az miktarda kanama olur. Kanama miktarı bazı durumlarda fazlaca olabilir, ancak bunlar bile çoğu kez parmak baskısıyla kontrol edilebilirler. Sıklıkla çocuk ve genç erişkinlerde görülür.
Arka burun kanamaları: Kontrol edilmesi zor ve ciddi kanamalar olabilir. Kafa travmaları ile yüz yaralanmaları dışında aslında sıklıkla orta ve ileri yaştakilerde, tansiyon sorunları olanlarda görülür. Çocuklarda ise kanama-pıhtılaşma sorunları olanlarda meydana gelebilir. Ağız ve boğaza doğru kanama devam eder. Göz kararması, fenalaşma hissi, çarpıntı yani tansiyon düşmesi ve nabızda hızlanma gibi fazlaca kan kaybı belirtileri de varsa acilen uzmana gidilmelidir.
Başlıca Nedenleri Nelerdir?
• Kaşıntıya yol açan alerji, infeksiyon veya kuruluk durumlarında burun karıştırılması
• Kuvvetli burun sümkürme burun kılcal damarlarının çatlamasına yol açarak
• Kanama-pıhtılaşma bozukluğu olanlarda ilaç kullanımı
• Karaciğer hastalıkları, yüksek tansiyon
• Burun eğrilikleri
• Burun kırılmaları, baş ve yüz yaralanmaları gibi ciddi durumlar
• Lösemi veya burun içi bazı tümörler
Burun Kanamasını Durdurmak İçin Ne Yapmalı?
Kanaması olan kişiyi sakinleştirmeye çalışılmalıdır. Heyecanlı ve panik halinde olanların kan basıncı (tansiyonu) yükselir ve kanamanın şiddeti artabilir.
Baş hafifçe öne doğru eğilmelidir. Çünkü baş geriye atıldığında kan burundan geniz ve boğaza, buralardan da yutularak mideye gider. Kanama miktarı anlaşılamadığı gibi bulantı ve kusmaya da yol açabilir. Yine bu amaçla kan ağızda da tutulmamalı, tükürülmelidir.
Burnun yumuşak olan kısmını tamamen kavrayacak şeklide baş parmak ve işaret parmaklarla sıkıştırılmalıdır. Aynı anda burun açıcı spreylerden herhangi biri ile bir miktar pamuk ıslatılarak burun içine yerleştirilebilir.
Hastanın tansiyon sorunu varsa, ilaçlarını ihmal etmiş olabileceği düşünülmelidir. Olanaklı ise tansiyon ölçülmeli, yüksek bulunuyor ise ilaçları verilmelidir.
Dik oturulmalı veya yatmak gerekiyorsa mutlaka baş yüksekte kalacak şekilde yatılmalıdır. Böylece kanama bölgesi kalp seviyesinden yüksekte olur ve kanamanın şiddeti azaltılabilir. Bu aşamada burun ve yanaklara buz uygulanabilir.
KBB Op. Dr. Atilla Şengör