Çocuklara sorumluluk kazandırırken onlara doğru model olmak önemli. Ancak çocuklar her zaman doğru insanı model almayabiliyorlar. Çocukların seçtiği doğru kişiler de bu “örnek yetişkin rolü”nü üstlenmek istemeyebiliyor.

Çocuklar Yetişkinleri Model Alıyorlar
Çocuk eğitiminde bilinmesi gereken yegane konu, çocukların önce ailesindeki bireyler olmak üzere çevresindeki insanları model aldıklarıdır. Dolayısıyla yakın çevresinde gördüğü sorumluluk almayan yetişkinler ya da kendisinden yaşça daha büyük bireyler her çocuk için birer modeldir.
Aynı şekilde aldığı görevleri hakkıyla yerine getiren yetişkinler ise çocuk açısından model alınacak örnek insanlar olacaklardır. Bununla birlikte, çocuklar her zaman doğru insanı model almayabilirler ya da doğru insanlar da çocuklar açısından her zaman örnek olarak aldığı yetişkin rolünü üstlenmeyebilir.

Psikolog Serap Duygulu, “Durum ne olursa olsun bilinmesi gereken en önemli nokta çocuklarımıza erken yaşta sorumluluk kazandırmak ve onlar için iyi birer model oluşturmak zorunda olmamızdır.” diyor ve çocuklara sorumluluk kazandırmak konusunda birkaç noktaya değiniyor.
Kendi İşlerini Yapmaları Konusunda Fırsat Tanınmalı
Çocuklara sorumluluk vermek ve görevlerini yerine getirmesini sağlamak son derece önemlidir. Bunun için öncelikle kendi işlerini yapması, ev işlerine yardım etmesi gibi ufak tefek işlerle görevlendirerek zaman içinde daha ağır sorumluluklar almasını sağlamak bizim görevimiz.
Genellikle anne babalar özellikle okul öncesi dönemde çocuklarına iş yaptırmaktan kaçınırlar. Oysa 2 yaşına gelmiş bir çocuk kendi yemeğini yiyebilir, oyuncaklarını toplayabilir, ondan istenen pek çok şeyi severek yapabilir. Ancak birçok anne baba henüz çok küçük olduğu gerekçesiyle ona bunları yapma fırsatı tanımazlar. Halbuki çocukların iş yapmaya en hevesli oldukları dönem bu yaşlara denk gelen dönemdir. Angarya diyebileceğimiz pek çok işi seve seve yaparlar. Sorumluluk almaya, görevlerini öğrenmeye en açık oldukları dönemde çocuğu bu şekilde eğitmek son derece önemlidir.
Ebeveynler Çocuğun Rollerini Üstlenmekten Kaçınmalı

Aynı şekilde okula giden çocuğun okulla ilgili ödevlerini ve görevlerini kendisinin yapması gerekirken, anne babalar onunla masaya oturup birlikte ders yapmaya başladıkları andan itibaren çocuğa sorumluluk bilinci kazandırmaktan uzaklaştıklarını bilmeliler. Kendisi adına birçok şey düşünülüp, onun adına planlanan ve o istemeden ihtiyaçları saptanıp giderilen bir çocuktan hiçbir şey bekleyemeyiz.
Kendisiyle ilgili konuların, eksikliklerinin ya da yeteneklerinin farkında olması gereken kişi öncelikle çocuğun kendisidir. Ona bu fırsatı vermek zorundayız. Zaman zaman yanlışlar yapacak ama bu yanlışlarını görerek gereken dersleri alacaktır. Önemli olan telafisi olmayan hatalar yapmamalarıdır. Bunun için gereken de çocuğa erken yaşlarda sorumluluk verilmesi ve yapabileceği bütün işlerde ona bu şansın tanınmasıdır.