Ebeveynlerin yksek beklentisi ocuklara nasl yansr?
http://cdn.psikolojiportali.com/wp-c...pg&w=392&h=250
ocuklarnn toplumda saygn bir yer edinmelerini, gelecekte rahat ve mutlu olmalarn isteyen ebeveynler; kimi zaman farknda olmadan ocuklar zerinde telafisi olmayan yaralar brakabiliyorlar. Ebeveynlerin ocuklarndan beklenti iinde olmalar gayet doal bir durumdur. Ancak ocuunu tanmadan girilen beklenti ailede olduu kadar ocukta da bata hayal krkl ve zgven eksiklii olmak zere birok sorunun olumasna neden olabiliyor. Yksek beklentinin ocuklardaki balca etkileri yle sralanabilir:
- Fiziksel ve mental yapsna uymayan beklentileri gerekletirmeye alan ocuk (kendini rahata ifade edemiyorsa eer), i huzurunu yitirerek yapt iten keyif almaz. aresizlik duygusu yaar.
- Kendisinden beklenileni yapabileceini dnen ocuun gerekleri ayrt edebilme algs gelimez, beklentileri gerekletirmek pahasna kendini yeterince tanyamaz. Kendini tanyamama durumu yanl ynelim ve yersiz seimlere neden olur.
- ocuk kendisinden beklenileni esasen yapmak istese bile; evrenin zellikle de ebeveynlerin yksek basksn zerinde hissederse, alma azmi yerine baarszlk kaygs duyar.
- Beklentiyi karlayamayan ocukta, zgven eksiklii ba gsterir. Bylece ocuk yetersiz olduunu dnerek karamsar ve ekimser olur.
- zgvenini yitiren ocukta benlik duygusu olumaz ayrca yaama adapte olmada da skntlar yaar.
- Yksek beklentiye maruz kalan ocuklarda mkemmeliyetilik grlr.
- ocuklukta edinmi olduu bu alkanlklar kalc hale gelir. ocuk misyonunu ve vizyonunu doru tanmlayamaz.
Yksek beklentinin ortaya kard olumsuzluklar gz nnde bulundurursak zellikle ebeveynlere ve ocuklarla iletiime geen bireylere u tavsiyelerde bulunulabilir:
- ncelikle ocuu tanmaya allmaldr. ocuun yana gre ilgilerine ynelik beklentiye girilmelidir.
- Uzun vadeli beklentilerde ocuun performans deerlendirmeye tabi tutularak alnan geri dne gre hedefler ve beklentiler yeniden ekillendirilmelidir.
- ocuun benlik duygusunu gelitirecek davranlarda bulunmal, baar ve baarszln doal olduu retilmelidir.
- ocuun, yaam iin karar mekanizmas olduu ve kararlarndan kendi sorumlu olduu retilmelidir.
- ocua hata yapma pay braklmaldr.
- ocuu eitli etkinliklere ynlendirmeli, ocuk tek bir amaca kanalize edilmemelidir.
- En nemlisi ocuun da ayr bir birey olduunun bilincinde olarak davranlmal , ocua sayg duyulmaldr.
|
