Gebelik döneminde idrar yollarına ait en önemli ve en sık görülen problem nedir? En sık karşılaşılan problem enfeksiyonlardır. Hamile kadınların yaklaşık %8’inde idrar yolu enfeksiyonları görülür.

Diğer önemli bir rahatsızlık böbrek taşları,idrar kaçırma,böbreklerde genişlemedir. Şimdi tek tek bu sorunları ve çözümlerini ele alalım...
Bakteriüri Ne Demektir?
Herhangi bir enfeksiyon belirtisi olmadan idrarda bakteri bulunmasıdır. Yapılan araştırmada hamile kadınlarla diğer kadınlar arasında fark bulunmamıştır. Çocuk doğuracak yaştaki kadınların %4-6’sında idrarda bateri bulunmaktadır. Bu gebelerde görülen orana benzer %4-7 oranındadır.
Gebelerde İdrar Yolu Enfeksiyonlarının Zararları Nelerdir?
Erken doğuma neden olabilir. Erken teşhis edilmediğinde ilerleyerek böbreklere zarar verebilir. Gebelik döneminde ağır böbrek hastalığı olan anne adaylarında hipertansiyon, bebeklerde ise erken doğum ve büyüme geriliği görülebilir.
Mikroplar İdrar Yollarına Nereden Bulaşır?
İdrar vücuttaki artık maddeleri dışarıya atar ama mikrop içermez, sterildir. İdrar yollarının enfekte olabilmesi için mikropların bir şekilde buraya ulaşması gerekir en çok bulaş yolu vagen yolu ile aşağıdan mikropların mesaneye ve oradan böbreklere ulaşması şeklinde olur.%90 bulaşma bu şekilde görülür, daha az kan yolu ile böbreğin iltihaplanması şeklinde olur.
Kadınlar anatomik yapıları nedeni ile idrar yolu enfeksiyonlarına çok daha yatkındır. Mesane ile dış arıya iştiraki sağlayan üretra kadınlarda kısa oluşu mikropların hızlı ve daha kolay şekilde mesaneye ulaşmasını sağlar.
Hamilelikte Neden İdrar Yolları Enfeksiyonları Daha Sık Görülür?
Hamile kadınlar hamile olmayanlara göre daha sık idrar yolu enfeksiyonu geçirirler. Hamilelik boyunca kadınların %90’ında böbreklerde imal edilen idrarı mesaneye taşıyan kanallarda genişleme olur. Ayrıca bu yolları saran kaslarda gevşeme olur,idara akımında yavaşlama ve idararın genişleyen kanallarda göllenmesisonunda bakterilerin üremesi için gerekli ortamı sağlar.
Progesteron ve östrojen hormonunun salınımında artışa bağlı olarak kanalları döşeyen epitelin geçişgenliği artar ve bakterilerle savaşma gücünü yitirir.Benzer hormonal etki ile mesneden üreterlere geri kaçış (reflü)olur.
En sık görülen etken diğer hastalarda olduğu gibi %80-90 oranında E.Coli dir.
Gebelikte Üriner Sistem Taşları Ne Sıklıkla Görülür?
Gebelikte üriner sistem taşlarının teşhisi ve tedavisi zordur. Gebelik böbrek taşlarının ağrısını maskeleyebilir. Hasta farklı yakınmalar ile doktora gidebilir,Hamilelerde ultrasonografi ilk tercih olmalıdır,yetersiz kalırsa diğer radyolojik tetkikler yapılmalıdır.
Radyasyona maruz kalma durumunda fetal anomaliler ve kendiliğinden düşük riski ilk 3 ay içinde yüksek olduğu gözlenmiştir. Gebeliğin 2. Ve 3. Döneminde risk minimaldir ama yinede floroskopiden kaçınılmalıdır.
Op. Dr. Basri Çakıroğlu
Üroloji Uzmanı