#1
|
|||
|
|||
35 Madde’de Menopozda Beslenme
35 Maddede Menopozda Beslenme Menopoz, kadın için doğurganlık yetisinin sona erdiği, tamamlandığı bir dönemdir. Menopoz, bir hastalık değildir. Biyolojik olarak doğal bir süreçtir.Fakat östrojen hormonunun menopoz döneminde daha az üretilmesi dolayısıyla meydana gelebilecek kilo alımı osteoporoz (kemik erimesi), kalp-damar hastalıkları gibi sağlık problemleri için önlemler alınmalıdır. Menopoz yaşı genellikle 4-55 arası normal kabul edilebilir. Aşırı kilolu kadınlarda menopoz dönemine daha erken girilebilir. Bunun dışında, aşırı alkol ve aşırı kahve de menopozu tetikleyebilir. Menopozun Belirtileri
Menopozda yaygın olarak görülen 6 psikolojik belirti
Bu iki sorunun da meydana gelmesi artık daha az üretilen östrojen düzeyi ile bağlantılı olsa da, beslenme düzeni ve yaşam alışkanlıklarıyla da ilişkilidir. Menopoz döneminde daha az fiziksel aktivite ve gene östrojen yetersizliği sebebiyle besin tüketme arzusunun artması, kilo almaya neden olan faktörlerdendir. Vücut yağ dağılımında değişme, özellikle karın etrafındaki yağlanma kalp-damar hastalıkları, yüksek kolesterol ve insülin direnci ile yakından alakalıdır. Menopoz dönemindeki şişmanlığın tip 2 diyabeti için de risk etkeni olduğu konusunda çalışmalar yapılmıştır. 1) Menopoz dönemi ardından sağlığın korunmasında ve kaliteli bir hayat tarzının devam ettirilebilmesi adına, beslenme düzeninin oldukça önem teşkil ettiği, unutulmamalıdır. 2) Yapılan çalışmalar, menopoz dönemi ardından kadınlarda beslenme ihtiyaçlarının, genç kadınlardan daha farklı olduğunu ortaya koymaktadır. 3) Şişmanlık, kalp-damar hastalıkları ve kemik erimesi gibi menopoz döneminde oluşması daha risk olan hastalıkların önlenmesi, korunması için bir beslenme düzeni oluşturulmalıdır. 4) Menopoz döneminde beslenme düzeni, bu prosedür ile uygulanmalıdır. Kişiye özgü beslenme programları planlanırken; yüksek tansiyon, dislipidemi ve şeker hastalığı gibi kronik hastalığı olan menopoz dönemindeki kadınlar için de diyetisyen özel diyet programları hazırlamalıdır. 5) Menopoz döneminde, yeterli ve sağlıklı beslenmek kesinlikle ihmal edilmemelidir. 6) Vücut ağırlığı ideal kilosuna gelmeli ya da korumalıdır. Bu durum, kemik ve kalp sağlığının korunması, diyabet, kanser riskinin azaltılması ve menopozda görülen belirtilerin en aza indirilmesini sağlar. 7) Beslenme yanında egzersizler de ihmal edilmemeli.
9) Enerji içeriği düşük olan ancak besleyici değeri yüksek besinlerin tüketilmesine özen gösterilmelidir. 10) Basit şeker tüketimi azaltılmalıdır. 11) Basit şekerlerin yerine kompleks karbonhidratlardan (tahıllar, kurubaklagiller, patates vb.) zengin besinler tüketilmelidir. 12) Basit şekerlerin, serum trigliserit ve düşük dansiteli lipoprotein kolesterol düzeylerindeki artış ile yakından alakalı olduğu ortaya konmuştur. 13) Basit şekerler, yalnızca enerji sağlar. Ancak kompleks karbonhidratları içeren besinler ile enerjinin dışında, vücut çalışması için gerekli olan protein, vitamin, mineraller ve posa temin edilmiş olmaktadır. 14) Posadan zengin besinlere ağırlık verilmeli. Posadan zengin olan besinler ise:
15) Menopoz dönemindeki kadınlarında posa alımını yeterli düzeyde yapması gerekir. Bu da haftalık olarak en az 2-3 defa kuru baklagil tüketmek demektir. 16) Sebze ve meyve tüketimine eskisinden daha çok önem verilmelidir. Bu besin grupları vitaminler, mineraller ve fotokimyasallar açısından oldukça zengindir. Yağ oranları da oldukça düşük olduğu için ve çeşitli hastalıklara karşı koruma sağladığı için meyve ve sebze mutlaka tüketilmelidir. Bunun dışında sebze ve meyve, kemik erimesi için de koruyucu bir etkiye sahiptir. Sebze ve meyveler tamponluk işlevi görür ve kemik kaybını azaltırlar. Sebze tüketimi ya da bitkisel kaynaklı protein tüketimi, kemikte oldukça çok mineral yoğunluğu ile yakından alakalıdır. 17) Ekmek ve tahıl grubu besinlerden kepekli, rafine edilmemiş olanları tüketmeye özen gösterilmelidir. 18) Şayet sebzelere ağırlık verilmeyen bir diyet uygulanırsa, bunun yerine hayvansal ürünlerden zengin beslenme düzenine ağırlık verilirse, kalsiyum dengesinde negatif etki oluşmasına yol açılır. İdrarda mineral kaybı ve kalsiyum atımının artması neticesinde kemik mineral yoğunluğunda azalma meydana gelir. 19) Menopoz dönemindeki kadınlarda beslenme düzeni, toplam proteinin %25-30’u hayvansal kaynaklı, %70-75’i bitkisel kaynaklı olacak şekilde düzenlenmelidir. Düşük protein temin edilirse, idrarda kalsiyum atımı artar. 20) ine, sebze ve meyveler iyi bir potasyum ve magnezyum kaynağıdır. Menopoz dönemi ardından kadınlarda günde toplam olarak 400 gramın üzerinde sebze ve meyve tüketilmesi tavsiye edilir. 21) Mümkünse her öğünde farklı meyve ve sebzeler tüketilmeli, ihtiyaç duyulan her türlü vitamin, mineral temin edilmelidir. 22) Düşük yağlı ve düşük kolesterollü besinlerin tercih edilmesi özellikle gereklidir. 23) Menopoz döneminde olan kadınlarda beslenme düzenleriyle alınan günlük enerjinin en fazla %30’u yağdan olmalıdır. 24) Menopoz döneminde sağlıklı bir beslenme düzeni için doymuş ve trans yağların tüketimi minimuma indirilmelidir. 25) Beslenme düzeninin, enerjisinin % 7’sinden azı doymuş yağlardan, %1’inden azı trans yağ asitlerinden temin edilmeli, beslenme programının kolesterol içeriği günlük 300 mg’ın altında olmalıdır. Düşük dansiteli lipoprotein kolesterol düzeyleri yüksek, şeker hastası ya da kardiyovasküler sorunlardan mustarip olan kişilerde ise beslenme programıyla alınan kolesterolün 200 mg’ın altında olması idealdir. 26) Beslenme programıyla doymuş hayvansal yağların ve katı margarinlerin tüketiminin artması, kan kolesterol düzeyinin yükselmesine yol açan. Yüksek kan kolesterolü ise, kalp-damar hastalıklarının önüne açar. Yağ açısından zengin olan bir beslenme düzeni meme kanseri riskini de arttırır. Bu sebeple, özellikle menopoz döneminde, yemek ve salatalarda bitkisel sıvı yağlar (zeytinyağı ve ayçiçek, mısır özü yağı vb.) kullanılmalıdır. 27) Balık ise mutlaka haftada en az iki kez tüketilmelidir. Balığın içinde bulunan Omega-3 yağ asitlerinin görme, bilişsel işlev, kemik-eklem hastalıkları, kan lipitleri için oldukça yararlı olduğu bilimsel bir gerçektir. Kemik erimesine karşı da koruyu özelliği olduğu hakkında çalışmalar yapılmaktadır. 28) Kalsiyumdan zengin besinler tüketilmelidir. Menopoz sebebiyle yaşanan östrojen eksikliği, idrarla kalsiyum atımında artış, barsaklardan kalsiyumun etkili olarak emilimindeki azalma, besinler ile yetersiz kalsiyum alımı, kemik erimesinin sebepleri arasındadır. 29) D vitamini yeterli olarak karşılanmalıdır. D vitamini besinlerden tamamen temin edilemediği için mümkünse 15-30 dakika güneş ışığına çıkılmalıdır. 30) Beslenmede yağı azaltmak için:
32) Su içmek kesinlikle ihmal edilmemelidir. Sıvı tüketimi arttırılmalıdır. Günlük olarak 8-10 bardak su içmek uygun olacaktır. 33) Kahve, çay ve kola gibi kafeinli içecekler, aşırı şekilde tüketilmemelidir. Bu içeceklerin yerine bitki çayları tercih edilebilir. Kafein sık sık tuvalet ihtiyacına yol açar. BUnun yanında kemik erimesi için de dolaylalı olarak etken olur. 34) Çay yemeklerle birlikte içilmemeli. Çayın yemeklerle beraber içilmesi, demir emilimi azaltır. Bu sebeple illa çay tüketilecekse, yemeklerden önce ya da sonra açık olarak ve limonlu içilmelidir. 35) Alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır. |
Forum | Bilgilendirme | Linkler |
Powered by vBulletin® Version 3.8.9 Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd. |
Sitemiz bir " paylaşım " sitesidir. Bu yüzden sitemize kayıt olan herkes kontrol edilmeksizin mesaj/konu/resim paylaşabilmektedir. Bu sebepten ötürü, sitemiz üzerinden paylaşılan mesajlar, konular ve resimlerden doğabilecek olan yasal sorumluluklar paylaşan kullanıcıya aittir. |