Histerektomi, rahmin alınması ameliyatıdır. Kadınlara en yaygın olarak yapılan operasyonlar sıralamasında 2. Yeri alır.
Histerektomi hangi durumlarda uygulanmaktadır?
Miyomlar:
Histerektomi yaygın olarak rahimde mevcut olan miyomlar için uygulanmaktadır. Miyomlar kadınlar arasında yaygın olarak karşılaşılan yapılardır. Kadınların ortalama olarak %25’inde miyom problemi mevcuttur. Miyomlar büyüdükçe çeşitli sorunlara yol açarlar ve bu sebeple de cerrahi girişimle müdahaleyi gerektirirler. Bu sebeple de histerektomi uygulanma ihtiyacı ortaya çıkar.
Miyom sorunu sebebiyle rahmin alınması yani histereskomi, çoğunlukla aşırı kanamalar, anemi, geçmeyen pelvik ağrı, adet dönemlerinin yoğun ve aşırı geçmesi gibi sorunlar söz konusu ise yapılmaktadır.
Miyomlar kansızlık ve adet sorunları dışında bası, sorunu ile de cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Miyomlar hastada bası sorununa yol açabilir. Bu sebeple de idrar yolunda ve böbreklerde çeşitli sorunlar doğurabilir.
Miyomların aşırı büyümesi durumunda kanser şüphesi akla gelir. Bu sebeple de histerektomi uygulanması mümkündür.
Polipler:
Polipler, selim huylu tümörlerdir. Rahim içinde bir ya da daha fazla polip olabilir. Polipler de adet düzensizliklerine ve kanama ile ilgili sorunlara yol açabilirler.
Polipler çoğunlukla vajinal şekilde uygulanan “Operatif Histeroskopi” ile alınmaktadır.
Tedavi edilemeyen adet düzensizlikleri:
Uygulanan medikal tedaviye cevap vermeyen ve aşırı kanamaların meydana geldiği, adetlerin çok uzun sürdüğü durumlarda histerektomi düşünülebilir. Bu gibi sorunlar çoğunlukla hormonal sebeplerle meydana gelmektedir. Menopoz döneminde yaygın olarak görülebilen bir sorundur.
Düzensiz ve aşırı kanamalar sebebiyle anemi sorunu ortaya çıkabilir. Şayet düzensiz adet kanamaları medikal tedaviyle düzelmiyorsa ve kişide ciddi sorunlara yol açıyor ise histerektomi ameliyatı söz konusu olabilir.
Çikolata kistleri:
Adet ağrılarının oldukça sancılı olması, geçmeyen kasık ağrıları, adet kanamasının pıhtılı olması, cinsel ilişkide ağrı gibi durumlarda çikolata kisti söz konusu olabilir.Bu sorunda, hasta adet dönemlerinde dayanılmayacak ağrılar duyabilir.
Çikolata kistinin evreleri vardır. Şayet ilk evrelerde tedavi gerçekleşmez ise hastalık ilerler ve belirtiler daha yoğun yaşanmaya başlar. Bu sebeple de son seçenek olarak histerektomi söz konusu olabilir.
Rahim sarkması:
Rahim sarkması sorunu; yapılan zor doğumlar, müdahaleleri doğumlar, karın içi basıncının kronik artışı, genetik olarak kollajen bağ dokusunun güçlü olmaması gibi durumlarda ortaya çıkan bir sorundur. Menopoz sürecinde olan kadınlarda yaygın olarak görülen bir sorundur.
Rahim sarkması durumunda, idrar kaçırma sorunları göze çarpar. Cerrahi girişimle tedavi için histerektomi düşünebilir.
Doğum komplikasyonları:
Doğum komplikasyonları sebebiyle acil histerektomiye ihtiyaç duyulabilir. Normal doğum ya da sezaryen doğum sonrası rahim kanamasının durmaması, durdurulamaması, rahmin onarılamaması, plasentanın ayrılmaması durumunda acil histerektomiye ihtiyaç duyulabilir.
Bu operasyon için karar aniden verilir ve hastanın hayatını kurtarmaktadır.
Diğer sebepler:

• Histerektomi işlemin yapılmasını gerektiren diğer durumlar ise:
• Rahim Kanseri,
• Rahim ağzı Kanseri,
• Yumurtalık (over) Kanseri,
• İyi huylu yumurtalık tümörleri,
• Tüp ve yumurtalıklar içine yerleşen abseler sayılabilir.

Kanser operasyonları hasebiyle rahmin alınmasına ihtiyaç duyulur ise bu gibi ameliyatlara radikal histereskomi adı verilir. Bu operasyonda rahim ve yumurtalıklar, lenf nodları da alınır. Eğer kanser hücreleri yayılmış ise yayılma olan bölgeler de alınabilir.
Histerektomi operasyonuna karar verirken:
Histerektomi yapılmadan önce hastaya bu ameliyatla ilgili her bilginin verilmesi gerekir. Hastanın ve doktorun ortak kararı sonucunda ise histeroktomi yapılır.
Histerektominin neden yapıldığı, operasyonun riskleri, ameliyat sonrası dönem hastaya tüm detayları ile anlatılmalıdır.
Hasta şayet üreme çağında ise histerektomi operasyonu çeşitli psikolojik problemlere yol açabilir. Çünkü bu ameliyattan sonra çocuk sahibi olmak mümkün değildir.Bu sebeple örnek olarak miyom sebebiyle histerektomi düşünülüyor ise ancak hasta çocuk sahibi olmak istiyorsa ilk olarak diğer tedavi yöntemleri denenmelidir.
Histerektomi ve Cinsel Hayat
Bu operasyonu olacak kadınların en çok merak ettiği sorulardan biri de cinsel konulardır. Ameliyattan sonra hastalar, dişiliklerini kaybedeceklerini düşünülürler. Ancak ameliyat önce bu konuları bilmek, korkuların önüne geçilmesini sağlar.
Hasta, ameliyattan önce cinsel fonksiyon bozukluklarına yol açmayacağını bilmelidir.
Cinsel ilişkiyi sağlayan organ, rahim değildir. Cinsel ilişki vajina ile sağlanır. Histerektomi aşamasında vajinaya dokunulmaz. Bundan dolayı da cinsel ilişki sırasında herhangi bir sorun meydana gelmez.
Total Abdominal Histerektomi Nedir?
Histerektomi iki yöntemle yapılabilir. İlk yöntem, karından ve ikinci yöntem vajinal olarak. Histerektominin hangi yöntemle yapılacağına ise bu girişim yapılmasına sebep olan hastalık, hastalığın özellikleri, hastanın yaşı ve cerrahın görüşü karar verir.
Histerektomi operasyonların yaklaşık olarak yüzde 75’i karından uygulanmaktadır. Karından yapılan histereskomiye “Total Abdomaiinal Histerektomi” (TAH) denilmektedir. Bu yöntemle uygulanan histerektomi operasyonunda rahmi yerinde tutan bütün bağlar ve beslenmesine yardım eden bütün damarlar tespit edilir. Bu bağlar kesilir ve ardından özel yöntemlerle dikilir.
Bu ameliyatta dikkat edilmesi gereken mesanenin ve üreterin ya da barsakların zarar görmemesine özen göstermektir.Bu sebeple mutlaka deneyimli ve güvenilir cerrahlar tarafından yapılması gerekir.
Rahmin alınmasının ardından vajinanın kubbesi kapatılır. Ardından batın temizliği yapılır ve kanama olup olmadığı kontrol edilir. Ardından da özel yöntemlerle kapatılır.
Vajinal Histerektomi operasyonlarında ise rahim vajinal yoldan alınır.
Histerektomi Operasyonu Nasıl Uygulanır?
Histerektomi operasyonu, ortalama olarak maksimum 6-8 cm uzunluğunda cilt kesisi ile batın katları yöntemine uygun olarak açılması ve rahmi tutan bağların kesilmesi ve bağlanması prensibine dayanır. Bu aşamalardan sonra da rahim alınır.
Operasyon yaklaşık olarak 1-2 saatte tamamlanır. Çoğunlukla genel anestezi altında uygulanır.
Histerektomi Ameliyatı Sonrası
İdrar kesesi histerektomi operasyonunda hasar görebilir. Bu sebeple de idrar yapımı ilk 24 saat boyunca zor olabilir. Bundan dolayı hastaya ameliyattan 24 saat için idrar sondası takılmaktadır.
Ameliyatın yapılacağı gün hastanın beslenmesi yasaktır. Barsak hareketleri yeniden işlemeye başladıktan sonra ise sıvılarla beslenme gerçekleşir. Ardından da katı besinlere geçilir.
Hastanın operasyon ardından erken süreçte ayağa kaldırılması önemlidir. Bu sayede; damar tıkanıklığı ve pıhtı atması (tromboemboli) ile zatürre, atelektazi gibi akciğerlerle ilgili ortaya çıkabilecek sorunların yaşanma riskini azaltır.
Dikişlerin iyileşme sürecinde hastanın 6 hafta boyunca ağırlık kaldırması önerilmez. Gene bu 6 hafta
Hastanın tam iyileşmeden araba kullanması de önerilmez.
Histerektomi ameliyatı ardından dikkat edilmesi gerekenler:

• Operasyondan sonraki ilk iki hafta boyunca hasta dinlenmeye dikkat etmelidir. Kendini yormamalı ve hareketlerin ağrılığını yavaş yavaş arttırılmalıdır.
• Banyo yaparken, dökme su ile duş almaya dikkat etmelidir.
• Beslenme düzeni posalı ve sıvıdan zengin yiyeceklerle planlanmalıdır. Gaz yapıcı ya da mide bozabilecek besinlerden kaçınmak önemlidir.
• Hasta ameliyattan sonra ıkınmaktan kaçınmalıdır.
• Şayet vajinal kanama ya da ateş gibi belirtiler söz konusu olursa zaman kaybetmeden doktora gidilmelidir.

Histerektomi ardından hasta menopoza girer mi?
Rahimle beraber yumurtalıklar çıkarılmaz ise adet görülmese dahi menopoz belirtileri ortaya çıkmaz. Yani hasta adet görmez ancak yumurtalık hala hormon ürettiği için de menopoz ortaya çıkmaz.
Eğer rahim ile beraber yumurtalıklar da alınır ise operasyon ardından cerrahi menopoz, adı verilen durum ortaya çıkar. Bu gibi durumlarda hormon tedavisi de yapmak gerekmektedir. Çünkü menopoz yavaş yavaş değil, bir anda meydana gelir.
VAJİNAL HİSTEREKTOMİ NEDİR?

• Vajinal histerektomide vajinanın üst kısmında ufak bir kesi açılır. Bu kesiden de rahim ve rahim ağzı çıkartılır.
• Adet sancılarının çok yoğun yaşanması, kanamaların düzensiz ve anormal olması, rahim sarkması gibi sebeplerle vajinal histerektomi uygulanmaktdır.
• Vajinal histerektomi operasyonunda gerek duyuluyor ise vajina ön duvarı ya da arka duvarı tamir edilebilir. Operasyon çoğunlukla yarım saat ya da 2 saat arasında tamamlanmaktadır.

Histerektomi Operasyonlarının Riskleri Nelerdir?

• Histerektomi ameliyatı olmadan önce hastanın bilmesi gereken çeşitli riskler mevcuttur. Bunlar:
• Mesanenin, bağırsağın ya da üreterin hasar görmesi,
• Kanama,
• Kanama sebebiyle yeniden bir operasyon gerekmesi,
• Pelviste ya da kan dolaşımında enfeksiyon,
• Bacakta ya da akciğerde pıhtılaşma riski,
• Pelviste kan birikmesi,
• Uygulanan vajinal histerektomi ile beraber ön vajina duvarı tamiri de yapılmış ise hasta operasyondan sonra idrar yaparken güçlük çekebilir.