İngiltere aynı anda üç farklı kişinin genetik materyalini taşıyan embriyolar üretecek tartışmalı bir suni döllenme yönteminin uygulamaya konacağı ilk ülke olmaya hazırlanıyor.



Bazı ciddi kalıtsal bozuklukların önlenmesi adına geliştirilen bu tekniğin tasarıları parlamentoda görüşülmeye başlandı. Bu aynı zamanda İngiltere'nin "germ-line gen terapisi"ne izin verilen ülke olduğu anlamına da geliyor. Ancak "Bilim genetik mirasımızı kontrol edebilir mi?" tartışması da çoktan başladı bile.

Mitokondri içinde taşınan hastalıklar yeni doğan her 6500 bebekten birinde görülüyor. Kalp ve karaciğer hastalığı, kas koordinasyonunun kaybı gibi mitokondri ile taşınan hastalıklar çoğu insanda hafif düzeyde görülürken, doğan bebekler içinde her yıl 5-10 tanesinin ciddi sağlık problemleri oluyor.

Sağlık Bakanı Sally Davies, bu uygulamanın önümüzdeki sene sonuna kadar yasalaştırılabileceğini ve bu sayede ilk doğanların iki yıl sonra görülebileceğini belirtti. Davies, “Şu an yaptığımız şey, gerekli düzenlemeler için tasarılar oluşturmak ve bu tasarıları parlamentoya sunmak. Bu konuda ilerleyebileceğimizi umuyorum, eğer başarırsak, dünyada bunu yapan ilk ülke olacağız” dedi.
Yöntem sürecinde, hasta bir annenin yumurtasındaki genetik materyal, sağlıklı donörün yumurtasına eklenecek ve bu sayede sağlıklı mitokondri doğacak bebeğin genlerine taşınmış olacak. Bu da, doğacak bebeğin hem anne hem baba hem de donör annenin genetik materyalini taşıyacağı anlamına geliyor.

Bu teknikle doğan çocukların donör annenin kimliğini bilmeye hakkı olmayacak ve donör anne resmi bir şekilde ebeveyn olarak tanımlanmayacak.

Davies, “Bu yöntem, mitokondrinin içindeki nesilden nesile taşınan genetik materyalin aktarımıyla ilgili; hücre çekirdeğinin içinde bulunan DNA’nın aktarımı söz konusu değil” diye ekledi.

Newcastle Üniversitesi’nde profesör olan Alison Murdoch, “Bu teknik, sağlıklı bir bebek isteyen anneler için iyi bir çözüm yolu. İngiliz hükümeti doğru bir adım atıyor” dedi.

Uzmanlar ne diyor?

John Tooke, Tıp Bilim Akademisi Başkanı: “Düzenlemelerin parlamentoya sunulması, bu yeni tekniğin hastalık taşıyan ailelere iletilmesinde bir gecikme olmayacağını garanti ediyor.”

Dr. Catherine Elliott, Tıp Araştırmaları Konseyi Yöneticisi: “İngiliz araştırmacıları, yaptıkları çalışmaları ciddi hastalıkları önlemek için kullanabilecekleri heyecanlı bir noktaya geldiler.”

Prof. Doug Turnbull, Newcastle Üniversitesi Mitokondri Araştırmaları Merkezi Yöneticisi: “Bu yöntem kadınlara, mitokondri hastalığı taşımayan çocuk sahibi olma şansı verecek.”