Dost meclislerinde konuşulamayan, ama yakın dostların gayet iyi bildiği bir problemdir idrar kaçırma. Çoğu kadının yaşlanmanın ya da kadın olmanın, doğal ve kaçınılmaz bir sonucu olarak düşündüğü bu problemin sanıldığının aksine çoğu zaman çözümü bulunabiliyor.
Doç Dr. Erdoğan Aslan – Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
İstemsiz olarak uygunsuz yerde ve uygunsuz zamanda idrar tutamama ve bunun sosyal, fiziksel, psikolojik ve hijyenik sorunlara yol açması idrar inkontinansı (kaçırma) olarak tanımlanmaktadır. Normal bir süreç sanılmasının yanısıra utanma ya da sosyal etiketlenme korkusu ile bu problemi yaşayan kadınların büyük kısmı bir doktora başvurmuyor. Yapılan toplum tabanlı kesitsel çalışmalarda kadınlarda idrar kaçırma sıklığı %17 ile % 45 arasında değişmesi büyük oranda tıbbi yardıma başvuru oranlarının farklı olmasından kaynaklanıyor. Problemi olanların ortalama üçte birinin doktora başvurduğu tahmin ediliyor. Ülkemizde bu oranın daha da düşük olduğu tahmin edilmektedir. Bu denli sık görülen idrar kaçırmanın birçok boyutu ile kadınların yaşam kalitelerini olumsuz yönde etkilediği bilinmektedir.
İdrar Kaçırmanın Farklı Boyutları
Kadınlarda idrar kaçırmanın farklı boyutları:
• Fiziksel boyut ( hareket özgürlüğü, kendine bakabilme, egzersiz yapabilme)
• Duygusal boyut (depresyon, anksiyete, yılgınlık, kendine güven ve öz saygı kaybı)
• Sosyal boyut (sosyal ilişkilere girememe, gezmeye yada eğlenceye çıkamama, özel yakınlaşma yaşayamama)
• Görev yapamama boyutu (iş, ev işi, alış-veriş, ibadet vb)
• Ağrı
• Uykusuzluk
• Hastalıkla birlikte görülen ek durumlara ait semptomlar (organ sarkması, atrofi vb)
Öncelikle İdrar Kaçırma Tipinin Belirlenmesi Gerekir
İdrar kaçırmayı belli tiplere ayırarak değerlendirmekte farklı tiplerin tedavilerinin farklı olması itibarı ile faydalıdır. Öksürme, aksırma, gülme, yerden kalkma, ağır kaldırma vb. karın içi basıncının arttığı durumlarda idrarın genellikle az miktarlarda aniden kaçması ile olan tipe “stres tipi idrar kaçırma” denilmektedir. Hastaların yaklaşık üçte birinde ise iki tip idrar kaçırma vardır. “Mikst” veya “karışık” idrar kaçırma denilen bu grupta tedavi ağırlıklı şikâyete göre yönlendirilir.
Tanının konulması için hastanın bu şikâyetinin olması ve bu şikayete ait bir bulgunun doktor tarafından tespiti gereklidir. Öncelikle idrar kaçırma tipinin belirlenmesi hastaya hangi tedavinin faydalı olacağı konusunda atılması gereken ilk adımdır. Genel bir prensip olarak pelvik taban kaslarının güçlenmesini sağlayan Kegel egzersizleri ve bununla ilişkili biofeedback denilen hastanın bu egzersizleri ne kadar iyi yaptığını kendisine gösteren sistemler ilk basamak tedavi olarak kabul edilmelidir. Bu kasları dolaylı yoldan güçlendirmeye yarayan elektrostimülasyon cihazları da mevcuttur. Fazla ağır olmayan stres tipi idrar kaçırması olan kadınların bir kısmı bu tedavilerden yarar görebilir.
Mutlaka Uzman Bir Ürojinekolog’a Başvurun
Gülerken, öksürürken veya hapşırırken, yerden veya yataktan kalkarken, ağır yük kaldırırken, yürürken veya egzersiz yaparken, tuvalete yetişmeye çalışırken, idrar kaçırıyorsanız veya sık sık sıkışma hissi ile tuvalete gidiyorsanız ve bu sizin için bir problem boyutunda ise bir ürojinekolog, jinekolog veya üroloğa başvurun.