Doğrudan insanın ruhuna hitap eden ney, nota gönderen bir alettir. Ney, Türk Musikisi'nin ve Tasavvuf Musikisi'nin en önemli enstrümanlarından biri olarak görülmektedir. Neyde diğer müzik aletlerine söylenen 'çalmak' yerine, 'üflemek' tabiri kullanılır. Tarihte sagu denilen ağıt törenlerinde kullanılmıştır.
Neye yapı itibariyle çok basittir. Ney bu özelliğiyle yüzyılardır vazgeçilmez bir müzik aleti olarak yaşamını sürdürmüştür. Son yıllarda da önemi daha çok artan bir çalgı aleti durumuna gelmiştir.
Ney yapımı için budaklı kamış gerekir. Bu kamış dokuz boğumdan meydana gelir. Boğumların birbirine eşit olması neyin daha kaliteli olduğunu gösterir. Altı tanesi üstte bir tanesi altta olmak üzere yedi delikten oluşur. Neye daha rahat üflemek için son yıllarda başpare denilen bir parça eklenmiştir. Bu parça manda boynuzundan ve sert plastikten yapılabildiği gibi şimşir ağacından da yapılabilmektedir.
En basit haliyle ney üfleyebilmek için şunların yapılması gerekir. Öncelikle neyin nasıl tutulacağı ve dudak pozisyonu önemlidir. Neyi doğru bir şekilde tutabilmek için sağ ya da sol yönler üfleyecek kişi için önemlidir. Eğer ki ney sağa doğru eğik tutuluyorsa sağ el sağ dizin üstüne koyulur. Sol elle de neyin son 3 deliği kapatılır. Parmakların delikleri tam olarak örtmesine dikkat edilir. Dudağın duruşuna ve doğru açıyı yakalayabilmek ney üflerken oldukça önemlidir. Bunun için de neyin beşparesinin üst dudağı kesecek bir şekilde üflenmesi gerekir. Bu üflemeler sırasında dışarıya çıkacak hava önlenmelidir. Bu yöntemi uygulayarak farklı pozisyonlarda üfleme çalışmaları yapılabilir. Neyden ses çıkarmak biraz uğraşı ve sabır ister. Bu işlemler sonucunda ney çalınabildiği görülecektir.
Ney, ses kalitesinin bozulmaması için bakım isteyen bir çalgıdır. Nem, neyin en önemli düşmanlarındandır. Çok nemli ortamlardan korunması gerekir. Neyin bakımında önemli bir nokta da neyin yağlanmasıdır. Bu bakım için kullanılabilecek en iyi yağ çeşidi ince ve tortu bırakmayan susam yağıdır. Bant yardımıyla delikleri kapattıktan sonra, yağın ney içine dökülmesi ve ney içinde baştan uca gezdirilmesi gerekir.