Besin alerjisi çocuklarda %6 oranında görülen sağlık sorunudur. Besin alerjisi olan çocuklar için pandemi döneminde okullarda bazı önlemler alınması faydalı olacaktır. Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay ve Dernek üyesi Alerji Diyetisyeni Ecem Tuğba Özkan Besin Alerjisi olan çocuklar için okullarda alınabilecek önlemleri anlattı.

Gıda alerjisi olan bir öğrenci ebeveyninin istenmeyen durumların önüne geçmek için uygulayabileceği önlemler vardır.
Okul Personeli ve Öğretmenler ile Tanışın
Okullarda gıda alerjisi olan çocukların ihtiyaçlarını karşılamanın en iyi yolu; çocukla, çocuğun ebeveynleriyle ve okul personeliyle birlikte bir ekip olarak çalışmaktır. Onlara çocuğunuzu nasıl destekleyebilecekleri hakkında belirli bilgiler verin. Yiyecek alerjileri hakkında sahip olabilecekleri yanlış anlamaları giderin.
Etkili iletişim, herkesin gıda alerjisini anlamasına yardımcı olmak, çocukların sağlık güvenliğini ve yemeklerden zevk almasını sağlamak için anahtardır. Öğretmenlerinin ve yemekhane görevlilerinin çocuğunuzu tanıdığından ve sorunlu yiyecekleri bildiklerinden emin olun. Beslenme departmanıyla ilk temas kurduğunuzda aylık menüyü edinin ve çocuğunuzla birlikte gözden geçirin. Çocuğun alerjik olduğu gıdalar hakkında ve alerjik şok gelişmesi hakkında yapılması gereken ilk yardım planını, doktorunuzdan alarak okul yönetimi ve öğretmenle yazılı olarak paylaşın.
Herkesin alerjik şok ilk yardım planını bildiğinden emin olun
Okulların çocukları güvende tutmaya yardımcı olmak için ele almaları gereken iki ana sorun; gıda alerjisi yönetimi ve epinefrin ile acil durumlara müdahale yetersizliğidir. Okulda Gıda Alerjisi ve Alerjik Şok (Anaflaksi) İlk Yardım Planı gibi yazılı planların bulunduğundan, bu konuda gerekli kişilere eğitim verildiğinden emin olun. Çocuğunuzun ve gerekli kişilerin epinefrin otoenjektörlerinin nerede saklandığını, bunlara kimin erişimi olduğunu, acil bir durumda nasıl uygulanabileceğini bilmesini sağlayın.
Alerjik besinin yanlışlıkla tüketmesi durumunda öğretmenin nasıl bir müdahalede bulunacağının önceden belirlenmesi ve bunun için ilk yardım planı hakkında daha önceden eğitim alması çok önemlidir. Bu ilk yardım planı doğrultusunda müdahale yapabileceği konusunda ailenin yazılı izni olması faydalı olacaktır. İlk yardım planını bilen öğretmenlerin olması aileleri çok rahatlatacaktır. Bunun için alerjik gıdalar, alerjik şok gelişmesi durumunda yapılması gereken ilk yardım planını doktorunuzdan yazılı olarak alıp okul yönetimi ve öğretmeniyle paylaşılması çok önemlidir.
Okul içi toplu etkinliklerde gönüllü olun
Çocuğunuzun katılacağı, yiyecek içeren sınıf etkinlikleri, okul gezileri, doğum günleri gibi etkinliklerde gönüllü veya refakatçi olarak yer alın. Katılamayacaksanız, epinefrin uygulaması konusunda güvendiğiniz bir arkadaşınızın, komşunuzun veya aile üyenizin katılmasını sağlayın.
Çocuğunuza görevler verin
Küçük çocuklara gıda alerjileri hakkındaki kitaplar okuyun. Otomatik enjektör replikaları ile pratik yapmalarına, yemeklerden önce ve sonra eğlenceli el yıkama şarkıları oluşturmalarına yardımcı olun. Daha büyük çocuklara; yiyecek etiketlerini okumayı, etiketsiz (ev yapımı dahil) gıdalardan kaçınmayın.
Alerjik şok reaksiyonun belirtilerini nasıl anlayacaklarını ve nasıl müdahale edilmesi gerektiğini öğretin. Gıda alerjisi olan çocukların uyması gereken genel kural başkalarının önerisiyle bile olsa bilmedikleri ve güvenmedikleri hiçbir yiyeceği tüketmemelidir.
Güvenli yemekleri ve atıştırmalıkları eğlenceli hale getirin
Alerjisi olan ailelerde, yiyecekler genellikle gerginlik sebebi olabilir. Bunun yerine, alerjisi olan çocuklara sağlıklı ve güvenli beslenmeyi öğrenmeye çalışın. İlham almak için alerji dostu yemek kitaplarını ve blogları okuyun, çocuğunuzu güvenli yemek planlaması, alışverişi ve hazırlığına dahil edin.
Okulda alınabilecek önlemler
Okul mutfaklarındaki hazırlık ve servis gereçlerinin alerjik besinler içeren kalıntıların olması alerji açısından risk taşımaktadır. Yemek hazırlanan ve servis edilen alanlarda önlemler alınmalıdır ve kullanılan tabak ve çatal, bıçakların özenle yıkanmış olmalıdır.
Okulda çocukların tüketecekleri tüm besinlerin etiketleri önceden kontrol edilmeli, mümkünse çocuk da bu konuda bilinçlendirilmelidir.
En önemlisi çocuğunu sadece nelerden kaçınması gerektiğine değil, yemesinin güvenli olduğu besinlere de odaklanarak rahat hissetmesine yardımcı olun. Gıda alerjisi olan çocuklara alerjisi reaksiyonu açısından en büyük riski arkadaşları tarafından verilen yiyecekler oluşturur.
Okul kantininde özellikle renkli şekerli ve katkı maddesi içeren paketli gıdaların bulundurulmaması sağlanmalıdır. Ayrıca kuruyemiş alerjisi olanlarda kuruyemişler ölümcül olabildiği için kuruyemiş tüketiminin ve kantinde satılmasının yasaklanması faydalı olacaktır.
Özetleyecek olursak;
-Besin alerjisi çocuklarda önemli bir sağlık sorunudur
-Besin alerjisi olan çocuk hakkında öğretmenin ve okul yönetiminin alerjik besinler hakkında bilgilendirilmesi çok önemlidir
-Okul yönetimi ve öğretmenin alerjik şok gelişmesi durumunda nasıl ilk yardım planı yapılması konusunda eğitim alması çok önemlidir
-Besin alerjisine bağlı alerjik şok gelişmesi halinde adrenalin yapılması konusunda yazılı planın olması ve bu plan çerçevesinde uygulama yapılması sağlanmalıdır
-Okul kantininde ölümcül olabilecek kuruyemişlerin ve ayrıca katkı maddeli ve boya maddesi içeren paketli gıdaların yasaklanması faydalı olacaktır
-Okul mutfağında alerjik besinlerle temas olmaması, alerjik çocuklar için besinlerin ayrı bir alanda özenle hazırlanması faydalı olacaktır.