Otoyol ve caddeye yakın yerlerde yaşayanlarda, araç egzozlarına bağlı olarak meme kanseri oluşma riskinin yükseldiğini söyleyen Medical Park Bahçelievler Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erhun Eyüboğlu; “30 yaşından sonra anne olmak meme kanseri riskini 4 kat artırıyor” diyor.
Medical Park Bahçelievler Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erhun Eyüboğlu; meme kanseri riskini yükselten risk faktörleri ile ilgili şu bilgileri verdi:
- Meme kanseri, günümüzde kadınlarda en sık rastlanan kanser türüdür ve bu sıklık giderek artmaktadır. Tanı metodlarının son yıllarda gelişim göstermesi ile hastalığın erken dönemde yakalanması mümkün olmaktadır.
- Meme kanserinden ölümler tüm kanser ölümlerinin yüzde altısını oluşturmaktadır. Dünyada ortalama her yıl 10 milyon kanser olgusunun varlığı bilinmektedir. Bu hastaların 1 milyonu (%10) meme kanseridir.
Birçok risk faktörü var

- İnsanlarda meme kanserinin nedeni bilinmemektedir. Meme kanseri ile ilişkin olarak kalıtım, menstruasyonlar, evlilik, doğumlar, emzirme, doğum kontrol ilaçları kullanımı, iyi huylu bazı meme hastalıkları, hormonal, iatrojenik ve immunolojik faktörler karşımıza çıkmaktadır. Hiç bir faktörün tek başına büyük önemi yoktur.
Aile de meme kanseri varsa kontrollerinizi ihmal etmeyin

Genetik faktörler
- Genetik haritalarınızı kontrol edin: Epidemiyolojik çalışmalar kadınların %10‘undan fazlasında hayatlarının bir bölümünde meme kanseri geliştiğini göstermiştir. Böylece bir kadında meme kanseri gelişmesi riski eğer birinci dereceden akrabalarından biri kanserli ise 2,5 – 3 katı artar, eğer birinci dereceden akrabalarından birden fazlası kanserli ise 10 katı risk taşır. Ailenizde özellikle yakın akrabalarınızda meme kanseri oluşmuş ise mutlaka doktor kontrolünden geçmek gerekir. Rutin olarak yapılan doktor kontrolleri ile hastalığı erken evrede teşhis edebilir ve gerekli önlemleri alabilirsiniz.
Anne sütü hem anneyi hem bebeği korur

Adet dönemi ve anne olma
- İlk adet dönemi: İlk adetten hemen sonra düzenli adet görenler, bir süre düzensiz adet görenlere göre 4 kat daha fazla meme kanseri riskine sahiptir.
- Bebek fikrini ötelemeyin: Hiç doğum yapmama, meme kanseri oluşma riskini 1.5 kat arttırırken, ilk doğumun 30-35 yaşından sonraya kalması riski en az 4 kat arttırmaktadır. Genel olarak, doğum yapmış olmanın menopoz sonrası dönemde ortaya çıkan meme kanserine karşı koruyabildiği ancak genç yaşta gelişenlere karşı ise koruyamadığı belirlenmiştir.
- Bol bol emzirin: Özellikle menopoz öncesi dönemde gelişen meme kanseri açısından emzirmeyen kadınların, emziren kadınlara göre 2 kat risk altında olduğu söylenebilir.
Gençken bilinçsizce kullanılan ilaçlar meme kanserine neden olabilir

Doğum kontrol hapı kullanımı
- Doktor kontrolünde kullanın: Doğum kontrol ilaçların kullanımının meme kanseri oluşumundaki yeri tartışmalıdır. Çalışmalar bu tarz ilaç gruplarının kullanımının meme kanseri riskini arttırdığını göstermektedir. 45 yaş altında kullanılan bu tür ilaçların her yıl için meme kanseri riskini % 3,6 oranında artırdığı hesaplanmıştır. Kanser riskini artıran minimum ilaç kullanım süresi 1,7 ile 12 yıl arasındadır. Meme kanseri oluşma riskini karşı doğum kontrol hapını mutlaka her kadının doktor gözetiminde kullanması gerekmektedir. Bilinçsizce doğum kontrol hapı kullanımının önüne geçilmesi gerekir.
Otoyol kenarında yaşayanlarda risk 3 kat artıyor

Çeşitli zehirli gazlara maruz kalma
- Eviniz kanser etmesin: Otoyol ve caddeye yakın yerlerde yaşayanlarda, araç egzozlarına bağlı olarak meme kanseri riskinin yükseldiği son yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan çalışmalar sonucunda ortaya konulan enteresan ve dikkat çekici bir risk faktörü olarak karşımıza çıkmaktadır. Otoyollara 500 metre - 1 kilometre yakınlıkta bulunan konutlarda yaşayanlarda meme tümöründe başka beyin tümörü, lösemi, lenfoma riski 3 kat yüksek olarak tespit edilmiştir.
- Egzoz dumanından korunun: Hava kirliliği, araç egzozu (özellikle dizel araçlarda), tütün dumanı ve ızgara yiyeceklerde bulunan kanserojen bir etkiye sahip Polisikli aromatik hidrokarbonların (PAH), hem kadınlarda, hem de erkeklerde meme kanserine yakalanma oranını artırdığı sonucuna varılmıştır. 1959-1997 arasında batı New York'ta yürütülen ve 35-79 yaş arası 3 bin 200 kadını kapsayan bir çalışmayla, yerleşim alanlarındaki PAH seviyesi kayıtları incelenmiş, sonucunda ilk adet dönemi anında ya da ilk doğumunda yüksek düzeyde PAH'a maruz kalmanın, ileriki yıllarda menopoz sonrası meme kanseri riskini yükselttiğini saptanmıştır.
Günde bir kırmızı elma sizi kanserden korur

Sağlıklı beslenme alışkanlığı kazanımı
- Lifli gıdaları tercih edin: Hayvansal yağlardan zengin beslenme ve obezite arasında kanser riskiyle bağlantılı bulunmuştur. Liften zengin beslenmenin meme tümörü sıklığını azalttığı gösterilmiştir. Günlük lifli gıdaların 20 gram artırılmasının koruyucu etkisi olduğu bildirilmiştir. Elma, armut, muz, yeşil mercimek, nohut, ceviz ve üzüm gibi lifli gıdaların tüketilmesi meme kanserine karşı doğal bir kalkan görevi taşımaktadır. Günde yiyeceğiniz 1 elma ile lifli gıda ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
- Vitamin kalkanı: A vitamini alımının meme kanserine karşı anlamlı bir koruyucu etkiye sahip olduğu gösterilmiştir. Vücudumuzun bağışıklık sistemini güçlendiren A vitamini içeren gıdalar tüketmek sadece kansere karşı değil diğer hastalıklara karşı da sizi korur.
- Alkolün tamamı riskli: Alkol alımının meme kanseri riskini artırdığı bilinmektedir. Günde 12 gram alkol alan kadınlarda meme kanseri riski 1.4 kat fazladır.