1 ) Yumurta Dondurma Nedir?
Yumurta dondurma işlemi, kadının yumurtalığından sağlanmış olan yumurtanın (oosit) uygun koşullar altında saklanması sağlanarak, ilerleyen zamanlarda kullanılabilmesi için, dondurulması işlemine denir. Kadın yumurtalıklarından, vajinal ultrasonografi sayesinde toplanmakta olan yumurtaların, laboratuvar ortamı içerisinde vitrifikasyon yöntemi ile dondurulması sağlandığı bu yöntem, yumurtaların uzun seneler boyunca bir müddet korunması sağlanarak saklanmasına yardımcı olmaktadır.





2 ) Yumurta dondurma işlemi nasıl yapılır?
Adet döngüsü içerisinde kadının yumurtalıkları hormonlu ilaçlar yardımı ile uyarılır. Yumurtalıklardan ultrasonografi muayenesi ile ve yumurta toplama iğnesinin yardımı ile yumurtaların toplanması gerçekleştirilir. Toplanan yumurtalar özel kimyasal solüsyonların içerisinde belli bir müddet bekletilir. Daha sonra -196 derecede sıvı azot içeren tankların içerisinde dondurularak bekletilmesi sağlanır. Vitrifikasyon yöntemi ile gerçekleştirilen yumurta dondurma işlemi, gayet başarılı bir şekilde tamamlanmaktadır. Bu yöntem hızlı dondurma prensibine dayanır.
Bunun hızlı bir şekilde yapılmasının nedeni, dondurma işlemi esnasında yumurtaların zarar görmesine sebebiyet verebilecek buz kristallerinin meydana gelmesini önleyebilmek içindir .Vitrifikasyon yöntemi sayesinde dondurulmuş olan yumurtalar, çözündüğü zaman yaklaşık % 90 ile % 100 civarında canlı kalabilmektedir. Canlı bir şekilde çözülmesi sağlanan bu yumurtalar, erkekten tedarik edilen spermler ile mikro enjeksiyon tarafından döllendirilir. Döllenmesi sağlanan embriyolar, daha sonra kadının rahmine aktarılarak, hamilelik şansının elde edilmesi gerçekleştirilir.
3 ) Kimlerde yumurta dondurma programı uygulanabilir?
Daha ileri yaşlarda çocuk sahibi olmayı isteyen bayanlar(kariyer nedeninden dolayı, şuan için evlenmeyi düşünmeyen veya bunu erteleyen bayanlarda)
Kemoterapi, radyoterapi gibi kanser tedavilerine maruz kalacak yada yumurtalıkları zorunlu olarak alınması gereken fakat rahimi kalacak hastalarda bu işlemlerden önce yumurta dondurma programı uygulanıp ileriki dönemlerde tedavileri tamamlandığında gebelik elde etme şansı olacaktır.
Tüp bebek tedavisi sırasında hiperstimülasyon gelişme riski olan hastalarda ( bu yöntem sayesinde yumurtalar dondurulup birkaç ay sonra mikroenjeksiyon yapılıp transfer işlemi gerçekleşebilir).
Erkeğin, yumurtaların toplanması döneminde sperm vermek için zorunlu bir sebepten dolayı merkezde bulunamayacağı durumlarda (örneğin acil bir tıbbi sağlık sebebi yada iş sebebiyle).
4 ) Yumurta Dondurma için merkez seçerken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Yumurta dondurmanın etkin ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi amacı ile bu hizmeti veren merkezin, deneyimli ve teknolojik altyapısının ve güçlü embriyoloji laboratuvarının olması gerekmektedir.
Vitrifikasyon olarak ifade edilen hızlı dondurma tekniği ile yumurta dondurma konusunda devrim sayılabilecek başarılı sonuçların verilebileceği merkezler olmalıdır.
Çünkü vitrifikasyon yönteminde, başarılı bir sonuç elde edilebilmesi için doğru uygulamanın yapılması oldukça önemlidir. Hızlı ve doğru dondurma ile beraber, aynı zamanda hızlı ve doğru çözme de aynı şekilde önem taşımaktadır.
Düşük over rezervi teşhisi koyulmuş olan veya erken menopoz dönemine girme riski olan kadınlarda, elde edilecek olan yumurta sayısı ile kalitesi sınırlı olacağından dolayı, dondurma işleminin yapılacağı esnada veya dondurma işlemi tamamlandıktan sonra kaybın mümkün olan en düşük seviyede olması gerekir.
Merkez seçerken dikkat edilmesi gereken bir başka nokta da, merkezde dondurulan yumurtaların uzun seneler boyunca saklanıp aynı gün ki gibi kalabilmesine yardımcı olacak elverişli alt yapının bulunmasıdır.
5 ) Yumurta Dondurma Süreci Nasıl Gerçekleşir?
Yumurta dondurma programı yaklaşık 12 ile 16 gün civarında sürer. Bu süreçler ise;
Takip süreci
Tedaviye başlamadan önce merkezlere başvuran hastalar, adet döneminin 2. günü yeniden merkeze gelerek, tedavi sürecini başlatır. Bu süreç içerisinde hastaya yumurtalık uyarıcı hormon ilaçları verilerek, normalde alınandan daha fazla miktarda yumurtanın üretilmesi sağlanır. Takip süreci boyunca hasta merkezimize toplamda 3 veya 5 defa gelir. Her kontrol esnasında muayene de yapılır. Hastanın hormon düzeyleri incelenerek, bu bulgulara göre ilaç dozları ayarlanır.
Yumurta toplama işlemi
Kişiye özgü folikül büyüklüğü istenilen düzeye ulaştığında yumurta toplama işlemi, vajinadan yerleştirilen bir iğne ile, ultrason eşliğinde yapılır. Bu işlem genel anestezi altında ağrısız olarak yapılmakta ve yaklaşık 15 dakika sürmektedir. Hasta 2-3 saat içerisinde taburcu olmakta ve normal hayatına devam edebilmektedir.
Yumurta dondurma işlemi
Yumurtalar vitrifikasyon tekniği ile su kristalleri oluşmadan dondurulur. Dondurulan yumurtalar -196°’de sıvı azot tanklarında saklanır.
Tüp bebek süreci
Hamileliğin istenilmesi halinde, merkezlere başvuran hastaların yumurtaları çözdürülerek, tüp bebek işleminin uygulamasına başlanır.
6 ) Yumurta dondurma işlemi hangi yaşlarda yapılmalıdır?
Uzmanlar yumurta dondurma işleminin her zaman için gerçekleştirilebileceğini ifade etmektedir. Ancak bunun için en uygun olan yaş oranı ise, 35 yaşından önce olduğunu da kabul edilmektedir. Çünkü bu yaşlara gelinene dek, yumurta hücreleri sağlıklı ve beklenilen kalite içerisinde olmaktadır. Bu yaşlardan sonra sağlanmış olan yumurtalar, sağlıklı bir hamilelik elde edilmesi için yeterli olamamaktadır. Ancak, bazen zorunluluk durumlarından dolayı da, bu yaşlardan sonra yumurta dondurma işlemi gerçekleştirilebilir.
7 ) Yumurta dondurma işleminin ardından, yumurtalar ne kadar süre bekletilebilir?
Dondurulması sağlanmış olan yumurtalar için, herhangi bir belirli bekleme süresi söz konusu değildir. Yumurtalar, gereksinim duyulması halinde çözdürülüp, hamileliğin sağlanabilmesi amacı ile kullanılmaktadır. Hatta dondurma işleminin yapılması esnasında, gruplar halinde işlem gerçekleştirilerek, farklı zamanlarda hamileliğin sağlanabilmesi amacı ile kullanılabilir.