Irak yönetiminin yaptığı bir yolsuzluk araştırması, Musul’u IŞİD bağlı militanlara bırakarak kaçan askerlerle ilgili tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı. Irak Başbakanı Haydar İbadi’nin sözcüsü Rafid Cuburi orduda büyük bir yolsuzluğa rastladıklarını söyledi. Maaş bordrolarıyla asker sayımını karşılaştıran yeni hükümet, orduda olmayan 50 bin kişiye maaş verildiğini tespit etti. İbadi askeriyedeki ‘büyük çapta yolsuzluğu’ bitirme sözü verdi.
HİLE İÇİNDE HİLE YAPMIŞLAR
AFP’ye konuşan bir güvenlik yetkilisi, yolsuzluğun nasıl işlediğini şöyle açıkladı: “İki tür fedai var. Her subaya 5 asker koruma olarak veriliyor. O subay da ikisini tutuyor üçünü evlerine gönderiyor. Evlerine yolladığı üç askerin parasını da subay cebine indiriyor. İkinci tür fedai ise daha büyük bir grup. Bu birlik düzeyinde oluyor. Bir birlik komutanı, 30-40 askeri evlerine gönderiyor. Buradaki problem de şu ki, o komutan da kendi pozisyonunda oturabilmesi için üstlerine yüksek miktarda rüşvet yediriyor.”
ZARAR YILDA 350 MİLYON dolar
Aynı askeri yetkili bu nedenlerle binlerce askerin firar ettiğini ya da öldürüldüğünü ancak bunların hiçbir şekilde kayıtlara geçmediğini belirtti. Ordudaki “hayalet asker” sayısının sanıldığından daha fazla olduğunu ileri süren Irak Meclisi Savunma ve Güvenlik Komisyonu üyesi Hamid el-Mutlak ise, “Sorumlular, devletin kasasını boşalttıkları için cezalandırılmalı” ifadelerini kullandı. Irak’ta aktif görevde olan asker sayısının yaklaşık 283 bin olduğu, yaklaşık 530 bin askerin de yedek olarak kayıt altında tutulduğu biliniyor. Irak’taki bir askerin aylık maaşı 600 dolar. 50 bin “hayalet asker”in Irak ordusuna yıllık maliyetinin 350 milyon dolar olduğu belirtiliyor.
50 KOMUTAN GÖREVDEN ALINDI
Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, Nuri el-Maliki döneminde İçişleri Bakanlığı’nda görev yapan 24 komutanın işine son verdi. Komutanların görevden alınmalarının ülkedeki güvenlik birimlerine yönelik başlatılan reformdan dolayı olduğu belirtildi. Başbakan İbadi, geçtiğimiz günlerde Savunma Bakanlığı’nda 26 komutanı görevden almış, 10 komutanı da emekliye sevk etmişti.
BOZGUNUN SEBEBİ
Irak meclisi eski üyelerinden Muhammed Osman el-Halidi, daha önce Irak ordusunun yüzde 30’unun “hayali” olabileceği tahmininde bulunmuş, bu durumun IŞİD militanlarının Musul’da Irak askerlerini bozguna uğratmasındaki kolaylığı açıkladığını ileri sürmüştü. Irak ordusuyla ilgili tartışmalar 10 Haziran’da IŞİD’in Musul’u 800’e yakın savaşçıyla kısa bir sürede ele geçirmesiyle başlamıştı. Amerikan model zırhlı araçlar ve silahlarla donatılmış 30 bin asker üniformalarını bile giymeden, IŞİD gelir gelmez Musul’dan kaçmıştı. Irak ordusundaki yolsuzluklar IŞİD’le mücadelede kapsayıcı hükümet ve orduda yenilik isteyen ABD’yi de rahatsız etmiş ve Washington’ın çağrısının ardından İbadi hükümeti onlarca komutanı görevden almıştı.