Gerçekten nitelikli, yaşa uygun, onu geliştirici oyunlar oynamak her anne babanın en önemli görevlerinden biridir.

Doğaya baktığımızda bile yavruların büyük bir azimle anne babalarını oyuna çağırdıklarını görürüz.
Çocuklar anne karnında bile kendilerine özgü oyunsal hareketler geliştirirler. Doğumdan sonra ise görüntüler, sesler ve mimikler onlar için en büyük oyuncaklardır. Önce uzaktan izledikleri dönen ve ses çıkaran oyuncaklar, dik durup oturabildikten sonra ise tutup çekilen ve sallanan oyuncaklar ilgilerini çekecektir.
Anne babaların doğumdan hemen sonra sesler, mimikler, eşyalar ile çocukların ilk zihinsel gelişimlerine destek vermeleri gerekir. Sonrasında birlikte tutup çekme, atıp geri getirme gibi nesne takip oyunları oynanabilir. Örneğin koltuğun arkasına kaçan bir topun geri getirildiğini görmek çocuğun bilişsel sürecini ileriye götürecektir.
Çocuklar belli bir yaştan sonra kendi oyunlarını kurabildiklerinde anne babalar farkında olmadan oyun alanından uzaklaşırlar. Ne de olsa tek başına oynayabildiğini düşünerek kendi işlerine öncelik verirler. Oyun niteliğinin azalması genelde bu yaşlardan sonra başlar.
Ebeveynler işten geldikten sonra yemek, ev işleri, televizyon rutinine girip çocuk oyun alanında tek başına oynadığında hem ilişkileri hem çocuğun gelişimi ıssızlaşır. Ya da anne babanın çocukla oynarken göz ucuyla televizyonu takip etmesi de sadece görüntüde bir oyun keyfi yaşatır.
Peki, aileler ne yapmalı?
- Çocuklarınızın yaşına, cinsiyetine uygun oyun ve oyuncakları profesyonel mağazalardan edinin.
- Her gün yarım saat de olsa mutlaka onunla oynayın.
- “Daha sonra” diyerek onunla oynamayı ertelemeyin.
- Oynarken değişik sesler ve mimikler kullanın, farklı rollere girin.
- Oyunlarına aşırı müdahale etmeyin, oyunu siz değil o yönetsin.
- Hep aynı ebeveyn değil, anne-baba dengeli ve değişimli olarak oyuna katılmalı.
- Oyun esnasında televizyon vb. şeylerle ilgilenmeyin.
- Göz teması ve fiziksel temas oyunda çok önemlidir. İkisini de kurmaya özen gösterin.
- Oyunlarda ilginç kelimeler ve kalıplar kullanarak dil gelişimini destekleyin. Örneğin çocuğunuzun ö güven problemi varsa siz oyunda özgüvensiz olan bir çocuğu canlandırın. Ona nasıl daha güvenli davranması gerektiğini öğretecek şekilde rollere girip model olun.
- Onun sizi oyuna çağırmasını beklemeyin. Oyuna siz de davet edin.
Oyunlarından ne kadar keyif aldığınızı, sizin içinizdeki çocuğun da ne kadar eğleneceğini ve çocuğunuzla ne kadar yakınlaştığınızı bu oyunlar sayesinde keşfedeceksiniz.
Uzman Psikolog Göksu Telmaç