Toplumumuzda sık rastlanan diş gıcırdatma (bruksizm), çoğunlukla uyku esnasında oluşan güçlü çene hareketlerinin neden olduğu çeneleri sıkma, dişleri gıcırdatma olayıdır. Genellikle bu alışkanlığa sahip bireyler dişlerini gıcırdattıklarının farkında değildirler.

Dt.Hilal Turan
Diş Hekimi
Diş gıcırdatma nedenleri hakkında çeşitli görüşler var. Ancak herkes stresin bruksizmin nedenleri arasında en önemli faktör olduğu konusunda fikir birliği içerisinde. Stres, bruksizmin hem oluş nedeni hem de olayın şiddetini artıran en önemli faktör olarak belirlenmiştir. Aşırı sinirli, hassas, titiz bir yapıya sahip olmak ve malokluzyon yani dişlerin diziliş ve sıralanışındaki bozukluklar bruksizmin diğer oluş sebeplerindendir.
Yalnızca yetişkinlerde görülmez!
Diş gıcırdatma problemi yalnızca yetişkinlerde görülen bir sorun değildir. Çocuklar da yetişkinler gibi çoğunlukla uyanık oldukları saatlerde değil, uyku esnasında dişlerini gıcırdatırlar. Dişlerini gıcırdatan çocukların bunu en sık yaptıkları dönemler, bebeklik dişlerinin ve kalıcı dişlerinin çıktığı dönemdir. Bu iki dönem tamamen geçtiğinde, çocuklar diş gıcırdatma alışkanlıklarını bırakma eğilimine girerler.
Tedavi edilebilir mi?
Diş gıcırdatma tedavi edilebilir bir hastalıktır. Tedavinin amacı dişlerde çene ekleminde oluşabilecek kalıcı zararları önlemek ve ağrıyı ortadan kaldırmaktır. Öncelikle oluşumunda büyük bir etken olan stresten kurtulmak gerekmektedir. İkinci olarak da dişler koruma altına alınmalıdır. Korunmak için kişiden kişiye değişen silikon plaklar kullanılmaktadır. Diş hekimi tarafından uygulanan, uyku sırasında dişlerin birbirleri ile temasını engellemek amacı ile alt ve üst çene dişlerinin arasına yerleştirilerek kullanılan “gece koruyucuları”, diş gıcırdatması semptomatik tedavisinde kullanılan en önemli araçtır. Ancak gece koruyucuları çoğunlukla tek başlarına yeterli olamayabilir. Bu nedenle hastalığın sergilediği tabloya göre gece koruyucularının yanında bazı ek tedavilerinde uygulanması gerekmektedir.

• Stres terapisi,
• Rahat uyumayı sağlayıcı önlemler,
• Kas gevşetici ilaç uygulaması,
• Hatalı yapılmış diş dolgusu ve kaplamaların yenilenmesi,
• Eksik olan dişlerin yerine koyulabilmesi için protez uygulamaları.

Tedavi edilmediği takdirde ne tür sorunlara yol açar?
Bruksizm’de dişleriniz üzerindeki basınç, normal çiğneme sırasındaki basınçtan çok daha büyüktür. Bu nedenle dişlerin etrafındaki kemiklerde hasara, çene ekleminin hasarlanmasına, dişlerde gevşemeye, düzleşmiş veya aşınmış alt dişlere sebep olabilir. Ayrıca diş gıcırdatmanın ilerlemesi durumunda ağzı açamama, çene kitlenmesi gibi rahatsızlıklar da yaşanabilmektedir.