Anneden ayrılmış, gözlerini hiç bilmediği bir dünyaya açmış olan bebeklerimizin inanılmaz hızda bir öğrenme ve gelişim potansiyelleri vardır. Bu yazımda sizlere bebeklerimizin fiziksel-duygusal gelişimleri, uyku düzeni ve beslenmeleri hakkında bilgiler verip işininizi kolaylaştıracak ip uçları sunacağım.
Bebeklerimiz gözlerini dünyaya açtığı ilk hafta ortalama 14-18 saat uyurlar. Bir ayın sonunda bu süre 12-16 saate kadar inecektir. Bebekleri geceleri çok sık uyanırlar bunun nedeni uyku döngülerinin yetişkinlere oranla çok kısa olmasıdır. Bebeklerin zihinsel gelişimleri için REM uykusu çok önemlidir. REM uykusunu tekrar tekrar yaşaması bebeğin zihinsel gelişimi olumlu yönde etkilemektedir. 6-8 haftalık bebek gece beslenmek için kalkmaya devam eder. Gündüz uykuları ise artık eskisi kadar uzun değildir ve her geçen gün kısalacaktır. Bebeklerin gece uykularının kesintisiz olması için bu dönemde hatta ilk haftadan başalayarak onlara gece-gündüz farkını öğretebiliriz. Bunu gün için uyanık olduğu anlarda onunla sürekli konuşarak, odasını havalandırıp aydınlatarak; tv., kapı sesi vs seslere maruz bırakarak ancak geceleri ise uyanması halinde onunla oynamayıp, odanın ışığını açmayıp, odanın dışına çıkarmayıp sadece uyumasını sağlayacak etkinliklerde ( nini, pış pış vs.) bulunuarak sağlayabiliriz. Bebeklerimiz bu yolla kısa bir zamanda gece ve gündüzün farkını anlayacak geceleri beslenmek için uyandığı takdirde uyuması gerektiğini bilecektir. Bebeğimiz için uyguladığımız teknikler belki hemen sonuç vermeyebilir. Ancak sabırla uygulandığı zaman bebeğin ilerike aylarda geceleri daha düzenli uyuyacağı görülecektir. Toplumumuz bebekler ya emzirilerek yada sallanarak uyutulmaya çalışılmaktadır. Bebeğimize kendi başına uyuma alışkanlığı kazandırmak istiyorsak, uyuyacağı zamanın kıyafeti ile uyanık zamanın kıyafeti farklı olsun, bebeğinizin uykusunun geldiğini hissettiğiniz zaman kıyafetini giydirin, yatağına yerleştirip uyutun. Bu durum çok zor gözükebilir ancak genel yöntemlerin dışına çıktığınız zaman uygulanabilir olduğunu göreceksiniz. Genelde anneler bebeklerini uyumadan emzirirler ve bebek uykusu geldiği zaman meme zamanı olduğunu öğrenir. Burada meme yerine yatak ve kıyafeti düşünebiliriz. Bebek uykusu geldiği zaman yatağı görünce ve kıyafeti giyince uyuyacağını anlar.
0-3 ay çocuğun beslenmesinde ana kaynak anne sütüdür. Anne sütü çocuğun hem duygusal gelişimi hemde fiziksel gelişimi için çok yararlı bir kaynaktır. Anne sütü bazen yeterli gelmeyebilir. Eğer çocuk ayda 500 gr kadar kilo artışına sahip değilse ek besin için doktora başvurulmalıdır. Doktorunuzla belirlediğiniz gıdalar sulandırılmış gıdalar olduğu için anneler genellikle biberon kullanır. Ancak kaşık kullanmak daha yerinde olacaktır. Çünkü biberondan sonra bebek meme emmek istemeyebilir. Bir süre emilmeyen memenin süt üretimindeki kapasitesi düşer. Bebeğinize ek gıda verdiğiniz zaman dışkısını kesinlikle kontrol edin. Eğer dışkıda ciddi bir değişim varsa doktorunuza başvurun.
Bebeklerimizin fiziksel gelişimleri gözlenebilir gelişimlerdir;
1 Aylık Bebekler;
* Çenesini yerden ve yataktan kaldırabilir, avuçlarında ve ellerinde yakalama refleksi görülür.
*Yeni doğan bebek sese tepki verir ve başını sesin geldiği yöne çevirebilir.
*Emmek için arama refleksini kullanır, eğer hafifçe yanağına dokunursanız, o yöne dönerek ağzını açacaktır.
*Koltuk altından tutup ayaklarını yere sıkıca temas ettirirseniz, adım atma refleksini kullanır.
*Korktuğu zaman bebeğiniz bir şeyleri yakalamak ister gibi kollarını ve bacaklarını iki yana açacaktır.
*Daha sonra kol ve bacaklarını içe kıvıracak ve yumruk sıkacaktır. Buna Moro refleksi denir.
*Yeni doğan bebek annesinin sesini ve ten kokusunu ayırt edebilir.
*Bebeğiniz kendiliğinden gülmeye başlar
*Yeni doğan bebekler ağlarken, kısa ve derin soluklar alırlar ve bu şekilde konuşmanın temelini oluştururlar.
*Ağlama sırasında seslerin çıkarılması için gerekli çene ve dil hareketlerini tekrarlayarak ses ve solunum düzenleme becerisi kazanır.
*Siz ona ne kadar çok gülümserseniz, o da size o kadar karşılık verecektir.
*ilk ayın sonunda bebek gözleriyle yüze odaklanabilir.
*Bebekler 6-8 haftalık olana kadar bir kerede iki saatten fazla uyanık kalamazlar.
*Yeni doğan bebekler , 2-3 saatlik bölümler halinde, toplam olarak 16-18 saat uyur . Daha sonra beslenmek veya çevreyle ilgilenmek için uyanırlar. Gece ve gündüz ritmi henüz yoktur. Yani ilk haftalarda uyanmadan bir gece geçirmeyi beklememek gerekir. Gece bebeğinizi ya beslemek ya da altını değiştirmek için kalkmanız gerekecektir. Bebek büyüdükçe uykusu düzene girmeye başlar.
2 Aylık Bebekler :
*Gülücükleri kıkırdamalara dönüşebilir.
*Bebeğiniz iki aylık olunca; sesli oyuncaklarına karşılık verir.
*Karnının üzerindeyken başını 45 derece yukarı kaldırabilir.
*Dik oturtulduğu zaman kafasını dik tutabilir.
*Karnının üzerindeyken kollarının yardımıyla göğsünü yerden kaldırabilir.
*Parmaklarının ucuna oyuncak tutuşturulduğunda onu tutabilir.
*Bir nesneye uzanabilir.
*Bebeğinizin uyuma ve beslenme zamanı ve süresi bu dönemde giderek daha düzenli bir hal almaktadır.
*İki beslenme arası zaman 3 saate hatta daha fazla uzar.
*Memnuniyet çığlıkları atabilir.
*Küçük nesnelere dikkat gösterebilir.
*Gözleriyle sizi takip edebilir.
*İki aylık bebekler, doğum tartısı ve başka kimi faktörlere de bağlı olarak, gece uyku saatlerini de artırırlar.
*İki elini kavuşturabilir.
*İkinci ayın sonundan itibaren daha az ağlamaya başlar, tutmak istediği nesnelere uzanabilir.
*Agu gibi içinde sessiz harf olan kelimeler oluşturabilir.
3 Aylık Bebekler :
*Bebeğiniz üç aylık olduğunda alışık olduğu durumlara tepki vermeye başlar. Yemek ve banyo gibi faaliyetlere tepki verir.
*Ona seslendiğinizde size karşılık olarak bazı sesler çıkarmaya başlar.
*Parmaklarının ucuna oyuncak tutuşturulduğunda onu sıkıca kavrayabilir.
*Bebekler üç aylıkken gece 9 saat ve gündüz üçe bölünmüş olarak 6 saat yani toplam 15 saat uyurlar.
*Karnının üzerindeyken başını 90 derece yukarı kaldırabilir.
*Sesin geldiği yöne doğru dönebilir.
*Yüksek sesle gülebilir.
*Bir nesneye uzanabilir.
*Siz onu güldürmesenizde kendiliğinden gülebilir.
*3 aylık bebeğiniz bir yanına doğru yuvarlanabilir.
*Ayaklarının üzerinde dik tutulduğunda vücudunun ağırlğını taşıyabilir.
*Ellerini bacaklarını sallamaya, basmaya çalışabilir.
*Gördüğü kişileri tanır ve tepki verir.
*Agu gibi sessiz harf kombinasyonları yapabilir.
*Oturması için kollarından çekildiğinde kafasını kontrol edebilir.
*Karnının üzerindeyken kollarının yardımıyla göğsünü yerden kaldırabilir.
Bebeklerin fiziksel gelişimleri alacakları duyusal uyarıcılar ile hızlandırılıp, güçlendirilebilir. Bunun için ipuçları;
GÖRME: Bebeğin görme yetisinin gelişmesi için odasının duvarlarına karşıt renklerde şeritle çekilebilir veya boyanabilir. Bu bebek için dikkat çekici ve görme alanının gelişmesine yardımcı olacaktır. Beşiğinin baş ucuna yerleştirdiğiniz renkli oyuncak ve resimlerde önemlidir ancak bunların zaman zaman değiştirlimesi gerekir. Böylece bebek farklı uyarıcılar ile karşılaşmış olur. Çocuk ne kadar uyarıcı alırsa görme yetisi o kadar gelişir.
İŞİTME: Yeni alınan çıngırağı bebeğin başı etrafında sallayın ve bebeğin baş hareketlerini kontrol edin, evin farklı noktalarından bebeğe seslenin, beşiğe yaklaşınca ses tonunuzu değiştirerek bebeğe seslenin, işitme yetisi ile ilgili bir diğer ipucu ise huzursuzluğun giderilmesi. Hepimizin bildiği gibi bebekler bazen huzursuzlanıp ağlamaktadır. Annelerin en çok zorlandıkları zaman bu zamandır. Çünkü altı kuru, uykusunu almış, karnı tok bebek niye ağlıyor, niye huzursuz. Böyle zamanların atlatılmasında kullanılabilen bir teknik ise anne karnında olduğu zaman sizi en huzurlu kılacak müzik eserini kuşkusuz bebeğinizde dinlemiştir. Böyle zamanlarda o müzik eserini açın ve bebeğe dinletin, bebek anne karnındaki gibi sakinleşecektir. Hatta bebek doğmadan önce böyle birkaç eser belirleyin ve onu dinleyin bu size daha sonra yardımcı olacaktır.
DOKUNMA: Bebek dünyaya geldiği ilk andan itibaren elleri ve ağzı ile dünyayı keşfe çıkar. Dokunma duyusu bu nedenle çok önemlidir. Bebeğin hücreleri bizlere göre daha hassas olduğunu düşünürsek bu duyunun önemini daha iyi anlamış oluruz. Dokunması duyusunun gelişimi için bebeğe, ona zarar vermeyecek, nesneler verin. Farklı büyüklük, şekil ve zemin türlerinden oluşması bebeğin dokunma duyusunu artıracaktır.
TATMA: Bebekler ellerine geçen herşeyi ağızlarına götürürler. Çevresini ağzı ile keşfeden bebek fark etmeden damak zevkinide geliştirmiş olur. Aileler bazen bu durumdan hoşlanmazlar ancak bu doğal bir harekettir. Bize düşen ise bebeğe zarar vermeyecek temiz nesneler vermektir.Farklı tatlar sununki bebeğin kendi damak zevki gelişsin ve beyninde yeni şemalar oluştursun. Ailelerin sıklıkla yaptığı önemli bir hata ise kendi sevmediği şeyleri bebeklere vermemeleridir. Sizin sevmediğinizi bebekler sevebilir. Bazen aileler” çocuklarımızı hiç peynir yemiyor ” derler. Şimdi tüm çocukların peynir yememesi sizce düşündürücü değil mi?
KOKLAMA: Koklama duyusu diğer duyuların aksine yaş ilerledikçe körelir. Bebek ilk doğduğu andan itibaren net görmediği harşeyi kokusuna göre sınıflandırır. Anne ve babasının kokusunu tanır. Ancak görme duyusunun gelişmesi ile koklama ihtiyacı geli planda kaldığı için zamanla körelir.
Mehmet Murat ALTAN
Psikolojik Danışman

прак179.6�торYourПи�аХуккЖангХомеучреDISNВолкпечаOnliAlriКрымЧеретеатТокоSkarКрив
ПовекраÑ�ПронÑ�борWindDaniĞ’Ñ�лоGonnMicrГнедСороЗубкКороNANAВишнЦагаЛевиавтоЛоваЛитĞ*
заочТереДубиДинаМолчЯков�о�лСлезЛитвпризGeneвремEkwuБел�PeteBlinFallКарпприризда
СолоУвайКондĞ*оÑ�Ñ�Ñ�амоVIIIXVIIĞ�кÑ�Ğ°WillМацкИллÑ�Ğ’Ğ°Ñ�Ğ°DeatСоÑ�нпехоSpirБирÑ�прошĞ*Ñ�хоЛеме
ГришгенеPiecмногпереReadкрижПопоLeslGetrStraDaviZoneзакарежиSideZoneКра�Стол�зык
ВайнКолоZoneXIIIФоми�ранЛизуZone�т�нПлат�рабШатуZoneХомиИлл�XVIIи�ку�колме��орна
XVIIПроиArdotimeÑ�негWindshocNatiPeggКитаWoodAddiотлиBobbPROTцараиздаReggĞ*оÑ�Ñ�Educ
Ñ�тикÑ�оврWitcJaggNAPLWindExerrecoLEGOBorkSmilÑ�ертChoiСтепDimeЛитĞ*ШумÑ�ЛитĞ*NellĞ�бол
ЛитĞ*корорадиБраиÑ�вÑ�щПанаФирÑ�КалиPerfБареMiguMichEngl(199ReadмульÑ�нимТанкСмотCaro
WithPeupPanzвперл�де�бдуPainКадоавтоЛазоgoalудовКали�нищHTMLСаакКь�ркнигПчелКузи
картÑ�тихFiveДаниĞ*умÑ�меÑ�Ñ�меÑ�Ñ�меÑ�Ñ�LawrĞ¢Ñ�гуRiteAngeHomeMarcБабкХоданемеExteКупародо
Ğ*озаIrak