
01-17-2016, 10:22 PM
|
|
0-3 Yaş çocuk gelişimine katkı sağlayacak uzman önerileri
0-3 yaş dönemde çocuklarımızın gelişim alanları: Bilişsel gelişim, Psiko-Motor gelişim, Dil gelişimi, Psiko-seksüel gelişim, Ahlak gelişimi, ve Sosyal-Duygusal gelişim olarak incelenir. Tüm bu alanları kapsayan önerileri dikkatle okumanızı tavsiye ederim.
- Zeka doğuştan gelen bir özellik olmakla birlikte çevresel uyaran sayısı arttıkça zeka kapasitesi büyür. Çünkü sinir sinapsları arasındaki bağ güçlenmezse zeka körelir. Sinir sinapsları arasındaki bağ ise çevresel uyaran alındıkça artar. Sesli oyuncaklar, değişik dokulu nesneler, farklı renk ve boyutlar nesne uyaran çokluğu sağlar.
- Çocuğa müzik dinletilmelidir.
- Bu dönemde çocuklarımızda takip etme, tutma, yakalama, emekleme, sallanma refleksleri güçlendirilmelidir.
- Önemle üzerinde durulması gerek bir konuda oyuncak seçiminde dikkat edilmesi gerekenler. Çocuğun oyun materyali çok küçük ve zararlı madde içeren sivri kesin vb olmamalıdır. Özellikle 0-18 ay arasındaki çocuklar nesneleri ağzıyla tanımlama eğilimindedir.
- 0-3 yaş dönemi çocuklarda çocuğun gelişimin normalliği sıkça takip edilmelidir. Duyuların işlevselliği kontrol edilmeli ve gelişimi takip edilmelidir. Örneğin ilk aylarda bebeğin arkasında çıngırak çalıp işitme duyusu test edilmelidir. Diğer duyuları da aralıklı kontrol edilmelidir.
- Çocuğun gelişimini takip edip, yapabildiği gözlendiği anda kaşık tutması, elbiselerini giymesi, oyun şeklinde diş fırçalaması gibi becerilerini geliştirmesi gözetim altında da olsa teşvik edilmelidir.
- Dil bilişsel gelişimin göstergesidir. Çocuğun öğrendiği kelimelerin nesneler, resimler, hareketlerle pekiştirilmesi zeka ve dil gelişimi açısından önemlidir.
- Bu dönemde basit hikayeler anlatmak, bunu resimlerle desteklemek ve çocuğun da anlatmasını sağlamak önemlidir.
- Müzik dil gelişimi açısından önemlidir. Farklı tarzdan müziklerin dinletilmesi, parmak oyunlarının oynanması, küçük şarkıların öğretilmesi hem zeka hem dil gelişimi açısından önem taşımaktadır.
- Annenin beslenme konusunda çocuğu zorlamaması gerekir. Başta beslenme olmak üzere çocuğun ihtiyaçları karşılandığı zaman göz teması kurulmalı ve onunla sözel iletişime geçip dil ve zeka gelişimi desteklenmelidir.
- Tuvalet eğitimine başlamadan önce çocuk bilişsel olarak buna hazırlanmalı, neden tuvalete gitmesi gerektiği ona anlatılmalıdır. Tuvalet eğitimi için çocuğun kas gelişimi ve kontrolü yeterli olgunluğa ulaşmalıdır. Bu olgunlun ve hazırbulunuşluk en az 2 yaşa tekabül etmektedir. Tuvalet eğitimi gece gündüz aynı anda başlanmalıdır. Eğer gündüz altını açar, gece bağlarsak çocuk gece altını kirletme sorununu uzun yıllar aşamayabilir.
- Çocuklarımızın sosyal-duygusal gelişimi için 2 önemli duruma dikkat edilmelidir. Çocuklarımızı hazır hissettiğimiz anda ( genelde 1-2 yaş) anne babanın odasından ayırmalıyız. İkinci öenmli durum ise, çocuğun girişimciliği, merak duygusu köreltilmemelidir. Örneğin bir oyuncağın içine bakması, kendi kendine yemesi-içmesi-giyinmesi desteklenmeli ve teşvik edilmelidir.
- Çocuk eğitiminde önemli bir bölümde ahlak gelişimidir. Bu konuda kurallar açık, net, tutarlı ve sürekli olmalıdır.
- Kurallar anne babanın ruhsal durumuna göre değişmemelidir.
- Ceza çocuk bir şeyin yanlış olduğunu bildiği halde yaptığı durumlarda sorumluluk bilinci gelişsin diye verilebilir. Ancak fiziksel ceza, baskı, benlik algısını zedeleyici cezalar verilmemelidir. En etkili ceza yöntemi, çocuğun yaptığı yanlışın yine çocuğa düzelttirilmesidir.
|