Çinko, büyüme ve gelişme, protein yapısındaki enzimlerin ilaveleri, üreme için gerekli bir eser elementtir. Tüm canlılar için gerekli ve önemli olan minerallerden biridir. Yokluğu insan yaşamında ciddi sağlık sorunlarına neden olur. Özellikle hamilelik döneminde önemi daha da artan “çinko tüketimi” ile ilgili anne adaylarını aydınlatan bu yazıyı mutlaka okuyun.





Tahıla dayalı beslenme demir, kalsiyum, çinko gibi minerallerin emilmesini olumsuz yönde etkiler ve yetersizliğe neden olur. Çinko; et, deniz ürünleri, süt ve türevleri, yumurta ve yağlı tohumlarda bulunur.

Proteinlerin ve hücre zarının yapısında yer alan minerallerden biri olan çinkonun eksik olması proteinlerin dengede kalmasını güçleştirirken, hücrenin de işlevinin bozulmasına ve oksidasyon adı verilen hasar verici olaylara daha duyarlı hale gelmesine neden olur. Çinko, aynı zamanda genlerin sorumlu oldukları proteinleri üretmesinde de rol oynar. Bu mineral ayrıca bir antioksidandır ve kişiyi yaşlandıran serbest radikallerle savaşır. Yaraların hızlı kapanmasında, beyin, kalp, kemik ve kaslara da fayda sağlar. Deri hücrelerini yenileyen ve kolajen dokuya etki eden bu mineral cilt sağlığını korurken, yanık gibi hasarların tamirini de kolaylaştırır. Ayrıca, 100'den fazla enzimin sağlıklı ve doğru şekilde işlev görebilmesi de yeterli çinko tüketimine bağlıdır. Çinko, bebeğini sağlıklı dünyaya getirmek isteyen anne adaylarının ihmal etmemesi gereken hayvansal ve bitkisel bir mineraldir.

ÇİNKO EKSİKLİĞİ NELERE YOL AÇAR?
- Çocuklarda büyüme ve gelişimin yavaşlaması ya da tamamen durması.
- Cinsel gelişimin gecikmesi.
- Ciltte döküntüler.
- Şiddetli ishal.
- Bağışıklık sistemi bozuklukları.
- Yara iyileşmesinde gecikme.
- İştahsızlık.
- Tat alma duyusunda bozulma.
- Gece körlüğü.
- Gözün kornea tabakasında şişme ve bulanıklaşma.
- Davranış bozuklukları.

Önceleri bu hastalığa sahip olan çocuklar ne yazık ki erken yaşlarda kaybedilmekteydi. Günümüzde ise ağızdan alına çinko takviyeleri ile bu durum engellenebiliyor.

ÇİNKODAN ZENGİN BESİNLER
Kırmızı et bezelye ve fındık bol miktarda çinko içerir. (100 gr için.)
İstiridye 7 mg
Peynir 2-4 mg
Sığır eti 5 mg
Sütsüz çikolata 2 mg
Kuru fasulye 3 mg
Yumurta 1.5 mg
Mısır 2.5 mg
Brüksel lahanası 1 mg.
Karides 2.3 mg
Brokoli 1 mg.


BEBEĞİNİZ İÇİN DE ÇİNKO...
Hamile kadınların yeterli düzeyde çinko almaları, bebeğin zeka gelişimini de olumlu yönde etkiliyor.
İngiltere ve Bangladeş'teki 2 sağlık merkezinde yapılan ve tıp dergisi Lancet'te sonuçları yayınlanan araştırmalarda bu sonuca ulaşıldı.
Araştırmalar sırasında, 13 aylık bebekler üzerinde, annelerin hamilelikleri sırasında aldıkları çinkonun etkisi incelendi. Anneleri hamilelik sırasında günde 30 miligram çinko alan bebeklerin, kontrol grubuna göre daha zeki ve hastalıklara karşı daha dirençli oldukları belirlendi. Çinkonun düşük ağırlıkta doğan çocuklarda da, hastalıklara karşı direnci arttırabildiği ortaya çıktı.

DOĞUMU DA KOLAYLAŞTIRIYOR
Sonuçta, sağlıklı bir gebelik süreci yaşamak için çinko şart! Yapılan bir araştırma, bebeğin gelişmesinde önem taşıyan çinko yetersizliğinin anne adaylarının yüzde 70’inde mevcut olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda doğumun zamanlamasında ve düzenli gelişmesinde etkili olan çinko doğumu kolaylaştırarak, olası yırtılmaları azaltıyor. Eksikliğinde de düşük oluşumuna, ölü doğuma, Preeklampsi’ye (gebelikte görülen yüksek tansiyon), Toksemi’ye (gebelikte eklem şişmeleriyle kendini gösteren toksik maddelerin dışarı atılamaması sonucunda gelişen rahatsızlık) rastlanabiliyor. Kış aylarında şiddetle ihtiyacı hissedilen çinko, grip ve soğuk algınlığına yakalanmak istemeyen hamilelere özellikle öneriliyor.

Yorgunluk, koku ve tat hissi kaybı, tırnaklarda incelme ve beyaz lekeler, tekrarlayan enfeksiyonlar çinko eksikliğinin belirtileridir. Eksikliğe ve takviye kararına ancak bir doktor karar vermelidir. Kendi başına çinko takviyesi almak da en az eksikliği kadar zararlıdır.