Folikül her kadında normalde yumurtalıklarda bulunan ve yumurta hücresini içeren ufak keseciktir. Adet döneminin ortasında folikül büyüklüğü yaklaşık 2 cm'ye yaklaştığında folikül çatlar ve içerisindeki yumurta atılır yani yumurtlama (ovulasyon) olur. Folikül çatlamazsa ve daha fazla büyümeye devam ederse ufak gergin bir baloncuk şeklinde folikül kisti meydana gelir. Folikül kistleri genellikle 2-4 cm çapında kistlerdir. Yumurtalıklarda oluşan fonksiyonel (işlevsel) kistlerden birisi folikül kisti diğeri korpus luteum kistidir. Bu kistler sıklıkla genç ve orta yaşlarda görülürler, yumurtlamaya bağlı oldukları için 40 yaşından sonra sık görülmezler.

Folikül kisti sıklıkla sağda veya solda bulunduğu tarafta hafif bir kasık ağrısına neden olur. Hasta özellikle hareket ettiğinde veya otururken o tarafta ağrı olduğunu ifade eder. Yumurtlama günlerinden bir kaç gün sonra yapılan ultrasonografide yumurtlamanın gerçekleşmediği ve folikül kistinin mevcut olduğu izlenir. Yumurtlama olmaması nedeniyle folikül kisti adet gecikmesine ve adette geçici bir düzensizliğe neden olabilir. (Anovulatuar siklus) Folikül kistleri küçük kistler oldukları için torsiyon (burkulma, dönme) gibi bir komplikasyon beklenmez, nadiren rüptür (yırtılma, patlama) meydana gelebilir, bu durumda folikül içerisindeki sıvı karına boşaldığı için ani ve şiddetli kasık ağrısı meydana gelebilir.

Tedavi:

Folikül kistleri sıklıkla bir kaç ay içerisinde kendiliğinden kaybolurlar. Bu nedenle ilaç tedavisi veya ameliyat gerektirmezler. Bazen doğum kontrol hapları tedavide kullanılır ancak şart değildir, kistin kendi kendine kaybolmasını beklemekle doğum kontrol hapı kullanılması arasında bir fark bulunmamıştır, her iki durumda da kistler aynı sürede kaybolmuştur.

Tekrarlar mı?

Folikül kistleri (ve korpus luteum) kistleri fonksiyonel yani işlevsel kistlerdir. Fonksiyonel kist denilmesi kadınların her ay normal yumurtlama fonksiyonlarına bağlı oluşabilecek kistlerdir anlamına gelir. Bu nedenle kadınların yumurtlama yaşadıkları genç ve orta yaşlarda zaman zaman oluşabilecek ve kısa zamanda kaybolabilecek zararsız kistlerdir. Kalıcı değillerdir bu nedenle genellikle problem oluşturmazlar. Kanser veya başka hastalıklarla ilgili değildir.