Ay Tutulması dizisinde işlenilen evlatlık verilme konusu ve evlatlık verilen çocuklara gerçeğin ne zaman söylenmesi gerektiği çok hassas bir konu. İdeal yaşın kaç olduğu ve nasıl anlatılması gerektiğini Uzman Klinik Psikolog Göksu Telmaç anlatıyor.

Ay Tutulması dizisinde toplumsal olarak hepimizin duyarlı olduğu “Evlat edinme” konusu ele alınıyor. Türk toplumunun duygusal kimliğinde de önemli bir yere sahip olan bu konu, psikolojide de ciddi bir yere sahip.
Bu hassas konu en çok evlat edinen aileleri etkiler. Sahiplendikleri çocukları kendi çocuklarından ayırmazlar. Hatta zamanla onları evlat edindiklerini unuturlar. Bir anne babanın yaşadığı tüm duyguları, korumacılığı, titizliği, sorumluluğu en içlerinde yaşarlar.
Onu kendi çocukları kadar severler ama ona karşı dürüst olmak gerektiğini de bilirler.
Bu süreçte psikolojik destek alınması ve alanında uzman bir psikolog ya da psikiyatrist eşliğinde çocuğa açıklanması ve sonrasında yapılması gerekenlerin takibi çok ciddiye alınmalı.



Gerçeği Bilmek Çocuğun Hakkı!
Her birey kendi kimliği konusunda gerçekleri bilme hakkına sahip. Bu nedenle bu durum açıklanmadığında ailenin temeli olan güven hep eksik kalır. Ayrıca gördüğümüz örneklerde bu gerçeği bir başkasından öğrenen genç ya da bireylerin ailelerine ömür boyu öfke duyduğu ve görüşmediği de görülür. Onu korumak adına yapılan gizlilik, onu kaybetmeye nende olabilir. Açıklamak ve gerçekleri söylemek en doğrusudur.
Hangi Yaşta Açıklanmalı?
Açıklama için en uygun dönem 4-6 yaş arası. Yaşına uygun biçimde açıklanmalı ve gerekli destek alınamalı.
Anlatırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bu aileden alınan öyküye göre değişen bir süreç. Ancak temelde çocuğa açıklayıcı, net olunmalı, kavram karmaşasına neden olunmamalı. Gerçek anne baba demek yerine “Seni doğuran dünyaya getiren anne baba” denebilir. Gerçek-gerçek olmayan, çocuğun zihninde sorgulama hissi yaratır. Sevginin çeşitli yolları olduğunu, onu büyütürken yaşanan duyguları açıklamak aradaki bağı fark ettirir. Yine bu dönemde bebeklik fotoğraflarına videolarına bakmak etkili olur. Çocuk anne babaya ait olduğunu, sevildiğini, bırakılmayacağını hissetmeli. Biyolojik anne babasına ait sorulara da o ailenin öyküsüne göre yanıt verilmeli.
Evlat Edinildiğini Anlatırken Dikkat!
Çocuğa açıklama ne kadar gecikirse ergenlik yaklaşır ve kimlik sorgulama farklı soyut bir biçime dönüşür. Bu dönemde öfke, aidiyet problemleri, ebeveynle özdeşim kuramama yaşanabilir.
Anne baba bu sürece hazır olmadan açıklama yapmamalı. Yine psikolojik destek almak büyük önem taşır.
Eğer ailenin başka çocuğu varsa çok dikkatli olunmalı. Anne-baba “gerçek çocuğum-gerçek olmayan çocuğum” şeklinde ayrımı bilinçaltı bir düzeyde dahi yaşadığında bu çocuğun yaşamına yansır. Kardeşler arası kıyaslama yapılmamalı.
Ergenlik döneminde yaşanacak ciddi fikir çatışmaları da evlat edinilen gencin düşüncelerini karıştıracak ve gerçek anne babasının hiç de böyle olmadığına inanarak onlara farklı özellikler atfedebilecektir. Evlat edinen anne babanın bu süreçte de sabırlı ve çözüm odaklı olması gerekir.