Türkiye'de son yıllarda anonim ve limited şirketlerin sayısı önemli oranlarda artmıştır. Bu şirketlerin büyük çoğunluğu aile şirketi olarak kurulmaktadır. Limited şirketleri genelde iki ortak tarafından kurulmakta iken şirketin hisselerinin %99'u şirketi idare eden kişiye verilmektedir. Geri kalan hisse payları ise şirketin sahibinin eşine, çocuklarına veya anne-babasına verilmektedir.
Anonim şirketlerin yönetimi de ortaklardan ve yönetim kurullarından oluşmaktadır. Şirket hisselerini devrederken bazı hususlara dikkat etmek gerekmektedir. Devretme işlemlerinde yapılan hatalar ilerleyen zamanlara şirketlere mali ve hukuki sorunlar yaratabilmektedir. Şirket hisselerinin devirleri limited ve anonim şirketlerinde farklı yöntemlerle gerçekleşmektedir.
Limited Şirketlerinde Şirket ve Hisse Devri
Limited şirketlerinde, ortak sermaye payı olarak da bilinen hisse devri, noterde düzenlenen hisse devri sözleşmesi ile resmileşmektedir. Limited şirketlerinde hisselerin devredilebilmesi için şirket ortaklarının en az dörtte üçünün onayı gerekmektedir. Bu ortakların aynı zamanda asıl sermayenin en az dörtte üçünde hak sahibi olması gerekmektedir.
Hisse sahiplerinin imzaları noter tarafından onaylandıktan sonra devrin meşrulaştığını gösteren yönetim kurulundaki ortaklar kurulu kararının noter tasdikli örneği, ticaret sicili başkanlığına iletilmektedir.
Bu devir işleminin ardından payı devreden veya devralan kişiler, devrin öncesinde şirketin sahip olduğu borçlardan sahip olduğu hisse kadar sorumludur.
Anonim Şirketlerde Şirket ve Hisse Devri
Anonim şirketlerde hisse devri ticaret sicil memurlukları tarafından idare edilmektedir. Hazırlanan devir sözleşmesi ile birlikte tarafların imza sirküleri belgelenir. Devrin muvafakat olduğunu gösteren yönetim kurulu karar belgesi ve noter tasdikli örnek ile devir işlemleri gerçekleşir. İki yıldan daha fazla sürede elde tutulan şirket hisselerinin devirlerinde elde edilen kazanç gelir vergisine dahil edilmemektedir.
İki şirket türünde de şirketlerin hisse ve tüm devirlerinde satış işlemleri KDV'ye dahil edilmemektedir. Limtied şirketlerinde şirket sahibi kişi, %99 hisseye sahip olsa bile devir işlemlerinde mutlaka geri kalan %1 hissenin hak sahibinden onay almak durumundadır. Bununla birlikte şirketin %99 sahibi olan kişi hissesinin bir kısmını %1'lik hak sahibine satamamaktadır.
Şirket devirlerinde ek ödeme yükümlülükleri, rekabet kurulu ile ilgili kararlar ve sahip olunan (varsa) hak mahrumiyetleri belirtilmelidir.