1 ) Cinsel ilişkinin ardından, sperm alerjisinin olması
Sperm sıvısı (semen, meni) içerisinde bulunan maddelere karşı, kadında ortaya çıkan alerjiye sperm alerjisi denir. Aslında sperm alerjisi ifadesi pek doğru değildir. Çünkü meydana gelen bu alerji, spermlere karşı değil, spermin içerisinde bulunan seminal plazmaya (semen sıvısı) karşı ortaya çıkmaktadır. Bu sebepten dolayı, seminal plazma alerjisi olarak ifade edilmektedir.
- Bunun dışında toplum içerisinde balayı alerjisi veya vajina alerjisi şeklinde de ifade edilmektedir.
- Seminal plazma alerjisi veya seminal sıvı alerjisi en doğru isimlendirmedir.
Lokal olarak vajina ve çevresinde bulunan alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabileceği gibi, bütün vücutta yaygın reaksiyonlar ile de karşılaşılabilir. Alerjik reaksiyon, cinsel ilişki esnasında veya daha sonra ortaya çıkabilir.
Sperm alerjilerinin neredeyse % 50 si, ilk cinsel ilişkide meydana gelmektedir. Ancak daha önce yaşanan ilişkilerde herhangi bir sorun yaşanmadığı halde sonradan başlayan seminal plazma alerjisi vakaları da bulunmaktadır.
2 ) Sperm alerjisinin belirtileri nelerdir?
- Vulva ve vajina da kaşıntı, şişme, ağrı, yanma, kızarıklık meydana gelmesi
- Yüzde, dudaklarda, dilde şişme ve ödem, nefes darlığı, gözlerde kaşıntı gibi sistemik belirtiler ortaya çıkabilir. Sistemik şikayetleri bulunan hastaların büyük bir kısmı, atopik bünyeye sahip olan kişilerdir.
- Belirtiler erkeğin kadının içerisine boşalmasının hemen ardından meydana gelebileceği gibi, dakikalar hatta saatler sonra da ortaya çıkabilmektedir. Alerji ile alakalı meydana gelen şikayetler, daha çok cinsel ilişkiden yaklaşık yarım saat sonra başlayarak, ertesi güne kadar geçer.
- Bahsedilen belirtilerin ilişki ile meydana gelmesi, ancak kondom kullanılması durumunda görülmemesi tanıda şüphe yaratan en önemli kriterdir. Tanı cilt testleri ile desteklenebilmektedir.
- Vajina içerisine boşalma gerçekleşmeden, bir tek spermlere (meni) cilt teması ile de alerjik reaksiyon meydana gelebilmektedir.
- Alerjinin, ilişki esnasında kullanılan kayganlaştırıcı kremler, latex veya başka maddelere karşı oluşup oluşmadığı araştırılmalıdır.
- Kandidiyazis (mantar), vulvovajinit, kontakt dermatit ayırıcı tanıda düşünülmelidir.
3 ) Kısırlık
Seminal plazmaya karşı alerji olması, kısırlığa direkt olarak sebep olmaz. Ancak bu çiftler prezervatif kullanmadan cinsel ilişkiye giremedikleri için ilk aşamada hamilelik te elde edemezler.
Çocuk sahibi olmak isteyen eşlerin, aşılama yöntemi ile hamileliği elde etmeleri mümkündür. Aşılama yönteminde, seminal plazmadan arındırılarak temizlenen spermler, rahim içerisine verildiğinden dolayı, alerji durumu meydana gelmemektedir. Çocuk sahibi olmayı planlayan çiftler için bir başka seçenek ise, desensitizasyon tedavisi sonrası normal yol ile ilişkiye girerek, hamileliği sağlamalarıdır.
4 ) Tedavi nasıl gerçekleşir?
Tedavi için en kolay yöntem, ilişki sırasında prezervatif kullanılmasıdır. Bunun dışında ilişki öncesi anti-alerjik ilaçlar alınması, desensitizasyon (immünoterapi) tedavileri gibi uygulamalar da mevcuttur.
Geri çekme yöntemi ile ilişki esnasında vajina içeri boşalma olmayacağından dolayı, alerji durumu ortaya çıkmaz.
Desensitizasyon tedavisi amacı ile dilüe edilmiş semen dereceli olarak intravinal uygulanır veya erkeğin semeninden sağlanmış olan seminal plazma proteinleri subkutan uygulanır.