Kuzey Işıkları Neden Oluşur?




Doğaüstü görüntülere sebep olan Aurora nasıl meydana gelmektedir?



Kuzey Işıkları Nedir?

Kutup ışıkları, kuzey ışıkları ya da Aurora Borealis en fazla kutup bölgelerinde görülebilen dünyanın yeryüzünde bulunan manyetik alan ile Güneş tarafından gönderilen yüklü parçacıkların etkileşime girmesi ile ortaya çıkan doğaüstü güzelliğe sahip olan bir olaydır.
Kuzey Işıkları Neden Oluşur?

Güney Kutbunda bulunan Amundsen-Scott Güney Kutbu İstasyonunda ve Antarktika Kıtasında en güzel şekli ile izlenebilen kuzey ışıkları neredeyse çevremizdeki tüm gezegenlerden bile izlenebilir. Bu eşsiz ışımalar, genellikle geceleri çıplak gözle görülebilir ve ağırlıklı olarak iyonosfer katmanında meydana gelir.

Auroralar atmosferin üst katmanlarında yani 80 km (50 mil) yükseklikten daha da yukarısı), iyonize azot atomlarının elektron kazanıyor olması ve uyarılmış (yüksek enerjili düzey) oksijen ve azot atomlarının temel enerji düzeyine geri dönmesi sonucu foton salınımının oluşmasıyla medyana gelmektedir.

Kuzey ışıkları genel olarak mavi ya da kırmızı renklerde görülmektedir. Genellikle perde adı verilen bu ışıkları oluşma şekilleri dağınık ve parıltılı ışıltılar halinde oluşur. Doğudan batıya doğru uzanmış bir perde gibi gözüken ışıltılar sürekli olarak da gelişir ve parlaklaşabilir. Bu da dinamik Aurora olarak adlandırılır.

Çoğunlukla kutup bölgelerinde çıplak gözle görülebilen ve gözlemlenebilen kuzey ışıkları, 11 yılda bir defa gelişir büyük manyetik fırtınalar ile başlar. Ancak bu doğaüstü olay IMF çizgilerinin eğilimine de bağlı olduğu için herhangi bir Aurora ışığı görülemeyebilir. IMF ışıkları özellikle güney yönlü olmalı ki kuzey ışıkları görüntüsü oluşmaya başlasın ve gözlemlenebilsin. Aksi takdirde bu süreç bir 11 yıl daha da ertelenebilir.

Aurora olayını ateşleyen yani gösterime hazırlayan jeomanyetik fırtınalar aslında ekinoks aylarında daha da kendini göstermeye başlamaktadır. Sadece dünyada değil Jüpiter ve Satürn gezegenlerinde de gözlemlendiği ortaya çıkan bu durumun son zamanlarda bilim adamlarının yaptığı çalışmalar ile birlikte ayrıca Uranüs ve Neptün’ de de gözlemlenebildiğine dair açıklamalar yapmıştı. Mars ve Venüs gezegenlerinde de yapılan çalışmalar ile kuzey ışıklarının tam olarak gerçekleştiği ama bu gezegenlerde biraz daha yoğun ve parça parça görülen kuzey ışıklarında perde görüntüsü bulunmamaktadır.