Cinas Nasýl Yapýlýr?
http://cdn.nasilkolay.com/static/PD6...ir_646x340.jpg Yazýlýþ ve söyleniþleri ayný veya birbirine çok benzeyen, ancak anlamlarý farklý olan kelime ve kelime gruplarýný bir arada kullanmak suretiyle yapýlan edebi sanata cinas denilmektedir. Nâbi, '' kelâma vüsat-ý meydan verir cinas '' diyerek bu sanatýn þiire saðladýðý imakaný, söze kattýðý deðeri vurgulamýþtýr. Klasik ve halk þiirimizde sýkça kullanýlan cinasýn '' tam '' ve '' eksik '' olmak üzere iki þekli vardýr. Cinasý meydana getiren kelimelerdeki harflerin tür, sýra ve sayý bakýmýndan birbirleri ile uygun veya eþit olmalarý halinde '' tam cinas '' meydana gelir. Bu noktalardan birinde eþitsizlik varsa orada '' eksik cinas '' vardýr. Tam Cinas Örnekleri: Kýsmetindir gezdiren yer yer seni Arþa çýksan akýbet yer yer seni Ýbn-i Kemal Üftadelerde gerçi o meh senli benlidir Benlik ederse de yakýþýr çifte benlidir Belið Dûþ olup bir taze yâre Cana açtým taze yâre Enderunlu Vâsýf Dönülmez akþamýn ufkundayýz, vakit çok geç Bu son fasýldýr ey ömrüm nasýl geçersen geç Yahya Kemal Beyatlý Niçin kondun a bülbül Kapýmdaki asmaya Ben yarimden vazgeçmem Götürseler asmaya Anonim Cinasý oluþturan sözlerden birinin en az iki kelime olmasýyla yapýlan cinasa eski belâgatçiler '' mürekkep cinas'' adýný vermiþtir. Ne var ki, bu tür cinas örnekleri de giderek tam cinasýn içinde zikredilmiþtir. Mürekkep Cinas Örnekleri: Ah kim ömrüm cihan mülkünde canansýz geçer Ben cihan mülkün niderem çünki can ansýz geçer Ahmet Paþa Her nefeste iþledim ben bir günah Bir günah için demedim bir gün ah Eksik Cinas Örnekleri: Beklerim kýþ yaz ayaz Kuyruklarda Ýstanbul'u yaþýyorum Yaþamaksa Behçet Necatigil Aþk celladýndan ne çýkar madem ki yar vardýr Yoktan da vardan da ötede bir Var vardýr Sezai Karakoç Baþýnda ve sonunda birbirine benzeyen kelimelerin kullanýldýðý cinas türüne de devrik cinas ( cinas-ý kalb ) denilmektedir. Örnek olarak Muallim Naci'nin þu mýsrasý verilebilir. Caniler içinde kaldý Naci Cinas sanatý divan edebiyatý dýþýnda Halk edebiyatý içerisinde özellikle manilerde sýkça görülmektedir: Bak sineme gözler var Ýsterim yare gitmek Dört yanýmda gözler var |
Tüm Zamanlar GMT +4 Olarak Ayarlanmýþ. Þuanki Zaman: 04:12 AM. |
Powered by vBulletin® Version 3.8.9
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.